Taraxacum oblongatum (Koca hindiba)
Taraxacum oblongatum (Koca hindiba) genelde sulak alanların civarında görülen ve bahar aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Taraxacum oblongatum: 09/04/2024; Bıçkıdere; 45 m.; sulak alan. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Asterales
- Aile:
Asteraceae
- Cins:
Taraxacum
- Literatür:
Rep. Bot. Soc. Exch. Club Brit. Isles 9: 27 (1930).
- Yazar:
Dahlst.
Lophiolepis ligularis fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
Taraxacum oblongatum (Koca hindiba), Papatyagiller ailesine bağlı Karahindiba cinsinden genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Yapraklar dikdörtgensi kaşıksı ya da dikdörtgensi ters mızraksı, seyrekçe ağsı tüylü ila neredeyse çıplak, yanal loblar 3 ila 5 çift halinde, üçgensi, görece geniş, genellikle çengelli geriye kıvrık, loblar arası kısa ancak yakın olan uzun, kenarları düz ya da minik dişli, terminal lob yumurtamsı oksu ve ucu neredeyse küt ila küttür. Yaprak sapı morumsudur. Sıkapa ağsı tüylüdür.
Dış filariler mızraksı ya da şeritsi mızraksı, geriye kıvrık, koyu morumsu, sivri uçlu ve kenarsızdır. Kömeç sarı renkli, en çok 4,5 cm çapında ve dıştaki dilsi çiçekçikler kırmızımsı morumsu şeritlidir. Tepecik iki renkli olup koyu grimsi yeşil renklidir. Polen mevcut ve düzensizdir. Kapçık grimsi saman renkli kahverengi, 3,5 ila 4,5 mm uzunluğunda ve üst bölümde yoğun biçimde dikenciklidir. Külah 0,5 ila 0,6 mm uzunluğundadır. Gaga 10 ila 11 mm uzunluğundadır. Sorguç beyaz renkli ve 6 mm uzunluğundadır. Dilimizde koca hindiba adı ile bilinmektedir. Tür için halihazırda Türkçe isim önerilmemiş ancak cinse oranla hayli gösterişli olması nedeniyle biz şimdilik koca hindiba dedik.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika ve Uzakdoğu’ya da dağılmıştır. Tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve sulak alanların civarında görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Arapça yoksul otu anlamına gelir ve bu bağlamda bitkilerin kıtlık zamanlarda tüketilmesine işaret etmektedir. Bitkiden bu isimle ilk bahsedenler Râzî ve İbn-i Sînâ’dır. İkinci bir görüşe göre Antik Yunanca hastalık devası anlamına gelmektedir. Özellikle Taraxacum officinale (karahindiba), antikçağdan beri hayli yaygın bilinen ve kullanılan tıbbi bir bitkidir. Epitet Latince dikdörtgen biçiminde demektir ve türün yaprak yapısına dikkat çekmektedir.
