Setaria verticillata (Arnavut darısı)
Setaria verticillata (Arnavut darısı) işlenmemiş arazilerde görülen ve yaz ortasından güz ortasına kadar çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Setaria verticillata: 15/09/2023; Kocaeli Kent Ormanı; 354 m.; çayır. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Poales
- Aile:
Poaceae
- Cins:
Setaria
- Literatür:
Ess. Agrostogr.: 51 (1812).
- Yazar:
(L.) P.Beauv.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Setaria verticillata (Arnavut darısı), Buğdaygiller ailesine bağlı Sıçansaçı cinsinden genellikle 20 ila 100 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Saplar dik ya da dirseksi yükselici ve dallıdır. Yaprak kılıfı kenarlarda tüylü; yaprak ayası şeritsi mızraksı ve tüysüzdür. Çiçek durumu başak benzeri bileşik salkım olup, silindirik ya da tepeye doğru incelme eğiliminde, dik ya da sarkıktır. Başakçıklar 2 ila 2,2 mm uzunluğunda, halkavi dallar üzerinde küme halindedir. Bunlar 1 ila 2 arası kıl tarafından çevrilmiştir. Dışkavuzlar çiçekçiklerin tepesine erişmekte ve verimli içkavuzdan incedir. Bunlar yumurtamsı, şeffaf ya da zarsı, omurgasız, 1 ila 3 damarlı ve sivri uçludur. Dilimizde arnavut darısı adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Avrasya ve Afrika’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Tahrip edilmiş araziler, tarlalar ve bahçelerde görülen bitki umumiyetle temmuz ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda İl genelinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince kıllı anlamına gelir. Cinsin kıllı başakçıklarına işaret eder. Epitet Latince halkavi anlamına gelir. Türün başakçıklarının halkavi biçimde kümelenmesine işaret eder. Özgün tanımda bu “Panicum spica verticillata” olarak belirtilmiştir.