Sedum urvillei (Çıban otu)
Sedum urvillei (Çıban otu) genelde kayalık bölgelerde görülen ve yaz aylarında çiçek açan çok yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Sedum urvillei: 05/06/2021; Hereke; 20 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Saxifragales
- Aile:
Crassulaceae
- Cins:
Sedum
- Literatür:
Prodr. 3: 408 (1828).
- Yazar:
DC.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Sedum urvillei (Çıban otu), Damkoruğugiller ailesine bağlı Damkoruğu cinsinden genellikle 20 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde dik ya da hafifçe yatıktır. Yapraklar almaşlı dizilişli, yoğun kiremitsi, konik ila şeritsi dikdörtgensi, yarı sivri ve büyük geniş mahmuzludur. Yapraklar solduğunda kalıcıdırlar. İplikçik ve başçıklar sarı renklidir. Çanak yapraklar genişçe saplı, düzensiz, mızraksı ve yarı sivridir. Taç yapraklar mızraksı ve sipsivridir. Dilimizde çıbanotu adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. Duvarlar ve taşlık bölgelerde görülmektedir. Umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince oturan anlamına gelir. İlk defa Plinius tarafından kullanılmıştır, bitkinin taşların üzerine oturmasına işaret eder. Türkçe yaygın adı olan damkoruğu, Sempervivum cinsine bağlı türlerin evleri yıldırımlardan koruyacağına dair inanış nedeniyle çatılara dikilmesine işaret etmektedir. Tür 23 Mayıs 1790 – 8 Mayıs 1842 tarihleri arasında yaşamış Fransız bitki bilimci Jules Dumont d’Urville’e adanmıştır. Ege, Avustralya ve Antarktika’ya yaptığı keşif gezilerinde daha önce varlıkları bilinmeyen çok sayıda bitki ve böceği topladı. Avustralya ve Antarktika’da birçok bölgeye adı verilen kaşifin ayrıca adı çok sayıda canlı türüne verilerek ölümsüzleştirilmiştir.
