Salix babylonica (Salkım söğüt)
Salix babylonica (Salkım söğüt) genelde peyzaj alanlarında görülen ve bahar aylarında çiçek açan meşhur bir süs bitkisidir.
- 1
Çiçek
Salix babylonica: 13/03/2021; İzmit Sahili; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- Alem:
Plantae
- Takım:
Malpighiales
- Aile:
Salicaceae
- Cins:
Salix
- Literatür:
Sp. Pl.: 1017 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Sıra:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Salix babylonica (Salkım söğüt), Söğütgiller ailesine bağlı Söğüt cinsinden genellikle 10 ila 15 metre büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Dallar genellikle sarkık, gövde derince çatlaklı ve grimsidir. Yapraklar darca eliptik ila şeritsi mızraksı, 8 ila 16 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 1,5 cm genişliğinde, ucu sipsivri, kenarları testere dişlidir. Yaprak sapı 3 ila 5 mm uzunluğundadır. Kedicikler sarkıktır ve yapraklardan önce veya yapraklarla birlikte belirir. Yumurtalık yumurtamsı, çıplak ve neredeyse sapsızdır.
Gözlem bilgileri#
Doğal olarak Çin’de yayılış gösterir ancak tıbbi değeri nedeniyle erken dönemde eski dünyaya yayılmıştır. Park, bahçe ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince su yanında anlamına gelir. Cinsin üyelerinin büyük bölümü sulak alanların kenarında görülür. Söğütlerin sulak alanları tercih etmeleri benzer benzeri tedavi eder anlayışı kapsamında, sulak yerlere yakın yaşayan insanlarda görülen (romatizma gibi) hastalıkları tedavi edeceği düşünülmüştür. Cinsin Türkçe adı olan söğüt kelimesi Türkçedir. Epitet Latince Babil anlamına gelir. Epitetin aksine Ortadoğu değil, Çin kökenli bir ağaçtır. Özgün tanımda da bu “Habitat in Oriente” olarak belirtilmiştir. Ağlar ağaç adı, yağmur yağdığında yağmur damlalarının ağacın sarkık dallarındaki yapraklardan gözyaşı gibi damlamasına işaret eder.
Kullanımı#
Kabuğun içi çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Ayrıca kurutularak toz haline getirilirse ekmek yapımında tahıl ununa ilave edilmektedir.
Gövdeler esnektir ve sepet yapımında kullanılmıştır. Erozyon kontrolü için dikilmektedir. Kök sistemi hayli agresiftir ve yer altı sistemlerinde sorunlara yol açabilmektedir. İsa peygamberin dövüldüğü sopanın bu ağacın bir dalı olduğu, bu nedenle ağacın utancından dallarını aşağıya eğdiği ve yağmur yağdığında da ağladığına inanılır.
Yapraklar ve kabuk; romatizma tedavi edici, büzücü ve toniktir. Yaprakları kaynatılarak; kan çıbanı, ateş, romatizma, cilt hastalıkları ve ülser tedavisinde kullanılır. Kabuğundan yapılan demleme, ishal ve ateş tedavisinde etkilidir. Gövdeden elde edilen sakız kötü yaralanmalarda kullanılmıştır. Tohumlar; sarılık, ateş, kanama ve romatizmada etkindir. Sakinleştirici, ağrı kesici, kanın pıhtılaşmasını engelleyici ve ateş düşürücüdür. Kök kabuğu, parazit kaynaklı deri döküntülerinin tedavisinde kullanılmıştır.