Pimpinella peregrina (El anasonu)

Pimpinella peregrina (El anasonu), Maydanozgiller ailesine bağlı Anason cinsinden genellikle 50 ila 100 cm büyüyen iki yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Havlı ila küçük kıllı bir bitkidir. Taban yaprakları 4 ila 15 cm uzunluğunda, saplı, tek teleksi, bölümleri neredeyse dairesel, tabanda az ya da çok yüreksi ve dişli kenarlıdır. Gövde yaprakları saplı, tek teleksi, bölümleri kamamsı ve dişli kenarlıdır. Şemsiye tomurcuk zamanı sarkık ve 20 ila 40 adet kolludur. Bırahte ve ikincil bırahte mevcut değildir. Çiçekler beyaz renkli olup şemsiyecik başına 20 ila 30 adettir. Taç yapraklar çıplaktır. Meyve 2 mm uzunluğunda, yumurtamsı ve uzun yayılıcı tüylüdür. Sitilopodyum uzatılmış koniktir. Dilimizde el anasonu adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Pimpinella peregrina doğal olarak Akdeniz havzası ile Türkistan arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Tarlalar, ormanlar ve kayalık alanlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adının kaynağı belirsizdir. 1-) Latince üzüm yaprağı anlamına gelen pampinus kelimesinin küçültme eki almasıyla oluşmuştur ve bu bağlamda küçük asma yaprağı anlamına gelir. Pimpinella peregrina’nın yaprakları yüzeysel olarak üzüm yaprağına benzer. 2-) Latince çift teleksi anlamına gelen bipinnata kelimesinin bozulmuş halidir. Bu bağlamda bazı türlerin yapraklarının 2 teleksi olmasına işaret etmektedir. 3-) Tohumlarının Piper nigrum (karabiber) tohumlarına benzemesi ile bağıntı kurulmuştur. Latince piperinus kelimesi biber gibi anlamına gelir. 4-) Diğer yandan Latince iki kanatlı/taraflı/tüylü anlamına gelen bipennis kelimesinden türetildiği de iddia edilmiştir. Epitet Latince gezgin anlamına gelir. Olasılıkla türün yayılış alanını genişletmesi ile bağlantılıdır. İkili adlandırma öncesi adı “Apium peregrinum, foliis subrotundis” idi.