Pelargonium zonale (Sardunya)
Pelargonium zonale (Sardunya) ilimizde yaygın olarak balkon ve bahçelerde yetiştirilen oldukça popüler bir süs bitkisidir.
- 1
Çiçek
Pelargonium zonale; 09/08/2021; Bayındırlık; 108 m.; yol kenarı. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Geraniales
- Aile:
Geraniaceae
- Cins:
Pelargonium
- Literatür:
Hortus Kew. 2: 424 (1789).
- Yazar:
(L.) L'Hér.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
Pelargonium zonale (Sardunya), Turnagagasıgiller ailesine bağlı Sardunya cinsinden genellikle 50 ila 100 cm büyüyebilen çalı formunda bir bitkidir.
Tanımı#
Gövdeler dik ya da yayılıcı, etli, başlangıçta tüylü ve zamanla odunsudur. Yapraklarda genellikle dar ve koyu bir leke görülür. Çiçek durumu şemsiye formunda ve çiçekler belirgin biçimde düzensizdir. Taç yapraklar dar, parlak ve kırmızı çizgili koyu pembe renklidir. Yapraklar böbreksi, saplı ve 5 ila 8 cm çapındadır. Parçaları ezildiğinde hoş olmayan bir koku yaymaktadır. Yaprak ve gövdeler pişirilerek tüketilebilir. Bitkinin tüm parçaları büzücüdür. Dilimizde sardunya adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak güney Afrika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle yaygın olarak yetiştirilmektedir. Bahçe, saksı ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle ağustos ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1100 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca leylek gibi anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin meyvelerinin leylekgiller (Ciconiidae) gagasına benzemesine işaret etmektedir. Epitet Latince bölgeli anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yapraklarında görülen kahverengi lekelere dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “foliis cordato orbiculatis incisis zona notatis” olarak belirtilmiştir.
