Ornithogalum fimbriatum (Kirpi sasal)
Ornithogalum fimbriatum (Kirpi sasal) özellikle makilik alanlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan kısa boylu bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Ornithogalum fimbriatum; 15/03/2025; Karaoluk yaylası; 1200 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Asparagales
- Aile:
Asparagaceae
- Cins:
Ornithogalum
- Literatür:
Neue Schriften Ges. Naturf. Freunde Berlin 3: 420 (1801).
- Yazar:
Willd.
- Dağılım:
- Sıra:
- Kayıtlar:
Ornithogalum fimbriatum (Kirpi sasal), Kuşkonmazgiller ailesine bağlı Akyıldız cinsinden genellikle 7 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Sıkapa belirsiz ya da çok kısadır. Yapraklar birkaç adet, sıkapadan daha uzun, 3 ila 5 mm genişliğindedir. Yaprakların üst yüzeyinde beyaz çizgi yoktur ve kenarları kirpiklidir. Çiçek kurulu 4 ila 8 arası çiçeklidir. Çiçek örtüsü bölümleri çoğunlukla 11 ila 14 mm uzunluğunda, iç yüzeyi beyaz ve dış yüzeyi yeşil şeritlidir. Meyve zamanı çiçek sapı kıvrılır. Kapsül darca kanatlıdır. Dilimizde kirpi sasal adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak güneydoğu Avrupa’da yayılış gösterir. Yamaçlar, çayırlar ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda Gebze, Kartepe ve Körfez ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca kuş sütü anlamına gelir. Olasılıkla çiçeklerin saf beyaz rengine işaret eder. Bazı türlerde ise çiçekler kuş pisliğini andırır. Epitet Latince saçaklı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yaprak kenarlarına işaret eder. Bitki için önerilen kirpi sasal adı, bilimsel adından yer alan fimbriatum kelimesinden üretilmiş gibi gözüküyor. Ancak bu kelime saçaklı anlamına gelir, bitkinin yaprakları kirpiklidir (ciliate) ve bu durumda kirpikli sasal denmeliydi.