Noccaea perfoliata (Giyle)
Noccaea perfoliata (Giyle) genelde ekili arazilerin civarında görülen ve kış sonundan bahar sonuna kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Noccaea perfoliata: 20/02/2019; Yalakdere; 190 m.; çayır. © Hüseyin Doğan
- 2
Meyve
Noccaea perfoliata: 18/03/2019; Kocaeli Kent Ormanı; 354 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Brassicales
- Aile:
Brassicaceae
- Cins:
Noccaea
- Literatür:
Harvard Pap. Bot. 19: 44 (2014).
- Yazar:
(L.) Al-Shehbaz
Fotoğrafları
- Dağılımı:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Noccaea perfoliata (Giyle), Turpgiller ailesine bağlı Kuşbaşıotu cinsinden bir bitkidir.
Tanımı#
Halihazırda bazı kaynaklarda Thlaspi perfoliatum ve Microthlaspi perfoliatum adları ile geçmektedir. Genellikle 5 ila 25 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Bir ya da birden fazla pürüzsüz gövde görülür. Mumsu gri yeşil yapraklar tabanda rozet oluşturur. Bu yaprakların ayırt edici sapları vardır ve kaburga şeklinde taraklı kenarları olan oval biçimdedir. Gövdedeki yapraklar sapsız, çok daha dar biçimli ve gövdeyi çevrelemiş durumdadır. Çiçek durumu meyve zamanı uzamaktadır. Taç yapraklar dikdörtgensi ve yuvarlak uçludur. Meyve ters yüreksidir. Bölüm başına 2 ya da 3 adet altın sarısı kahverengi, pürüzsüz ve musilajlı tohum bulunmaktadır. Dilimizde çayır akçaçiçeği ve giyle adları ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Batı Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika kıtası ile Doğu Asya’ya da dağılmıştır. Yol kenarı, tahrip edilmiş araziler ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle şubat ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins 2 Ekim 1758 – 22 Haziran 1841 tarihleri arasında yaşamış İtalyan bitkibilimci Domenico Nocca‘ya adanmıştır. Epitet Latince sarılıcı anlamına gelir. Gövde yapraklarının gövdeye sarılıcı olmasına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Thlaspi perfoliatum minus”tur.
Kullanımı#
Genç yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Yapraklar ve çimlenmiş tohumlar salatalara eklenmiştir. Tohumlar öğütülerek hardal ikamesi olarak kullanılmaktadır.
