Medicago murex (Dişlek yonca)
Medicago murex (Dişlek yonca) genelde deniz kenarında görülen ve bahar aylarında çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Medicago murex: 03/06/2025; Bağırganlı; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- 2
Meyve
Medicago murex: 03/06/2025; Bağırganlı; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- Alem:
Plantae
- Takım:
Fabales
- Aile:
Fabaceae
- Cins:
Medicago
- Literatür:
Sp. Pl., ed. 4. 3: 1410 (1802).
- Yazar:
Willd.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Medicago murex (Dişlek yonca), Baklagiller ailesine bağlı Karayonca cinsinden genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Genellikle çıplaktır. Stipül kesik ya da dişli kesiktir. Yaprakçıklar 7 ila 15 mm uzunluğunda, 5 ila 12 mm genişliğinde, kamamsı, üstteki bazen ters yumurtamsı ve tepeleri terminal bir uçla yassıdır. Çiçek durumu sapı kısa, 1 ya da 2 çiçekli ve karşısındaki yaprakla eşit uzunluktadır. Çiçek 3 ila 5 mm uzunluğundadır. Çanak dişleri, çanak tüpü ile eşit uzunluktadır. Genç meyve çanak içinde büzülmüştür. Meyve küresel ila yumurtamsı, 6 ila 12 mm uzunluğunda, dikenli ve çıplaktır. Olgun meyve sarmalları sert ve güçlü biçimde üst üste yaslanmış olup bu nedenle sınırlarını görmek güçtür. Dilimizde dişlek yonca adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Deniz kenarı ve ıslak çayırlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 900 metreye kadar olan rakımlarda Kandıra ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince Medya anlamına gelir. Roma uygarlığında önemli bir yeri olan Medicago sativa’nın Media bölgesinden Avrupa’ya taşınmış olmasına işaret eder. Bitki geldiği coğrafyanın adı ile anılmıştır. Epitet Latince demir dikeni anlamına gelir ve açık bir şekilde türün meyvesinin bir deniz kabuklusu cinsi Murex’e olan benzerliğine dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “leguminibus cochleatis cylindraceis utrinque convexiusculis aculeatis” olarak belirtilmiştir.
