Lysimachia dubia (İkiz kargaotu)

Lysimachia dubia (İkiz kargaotu), Çuhaçiçeğigiller ailesine bağlı Kargaotu cinsinden genellikle 30 ila 110 cm büyüyebilen bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde diktir, basit ya da üst yarısı dallı ve çıkıntılıdır. Dallar yükselicidir. Genç sürgünler salgılıdır. Yapraklar almaşlı ya da karşılıklı dizilişli, üst yüzeyi salgılı çilli, 30 ila 80 mm uzunluğunda ve 10 ila 30 mm genişliğinde, eliptik mızraksı ya da eliptik yumurtamsı, tepede sivri ya da küt, tüysüz, düz; üst yapraklar şeritsi mızraksı, 40 ila 60 mm uzunluğunda ve 3,5 ila 7,5 mm genişliğindedir.

Başak terminal, dik, üst bölümde yoğun, alt bölümde gevşek çiçeklidir. Çiçekler pembe renklidir. Bırahte 3 ila 4 mm uzunluğunda, sivri uçlu, şeritsi mızraksı ve çiçek sapları ile aynı uzunlukta ya da onlardan daha uzundur. Çiçek sapı 1,5 ila 3 mm uzunluğundadır. Çanak çan biçiminde ve 4,5 mm uzunluğundadır. Taç 5 ila 6 mm uzunluğundadır. Kapsül 3 ila 3,5 mm genişliğinde ve küreseldir. Tohumlar kapsül başına birkaç adet, 1 mm uzunluğunda, 3 köşeli ve ağsıdır. Dilimizde ikiz kargaotu adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Lysimachia dubia doğal olarak Balkanlar ile Pakistan arasındaki bölgede yayılış gösterir. Nemli bölgeler ve ormanlık alanlarda görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Büyük İskender’in çağdaşı Trakyalı kral Lisimahos onuruna adlandırılmıştır. Kızgın bir boğa tarafından kovalanan kral, hayvanı bir kargaotu ile sakinleştirerek saldırısından korunmuştur. Bitkinin kanama durdurucu ve büzücü özelliklerini ilk defa keşfeden de odur. Bazı kaynaklara göre cins adı Antik Yunanca çözülme ile çekişme kelimelerinden oluşturulmuştur. Cinsin rahatlatıcı özelliklerine dikkat çekilmektedir. Epitet Latince şüpheli anlamına gelir ve bu bağlamda türün Lysimachia atropurpurea ile hayli yakın olmasına dikkat çekmektedir. Tür için önerilen ikiz kargaotu adı muhtemelen dubia epiteti ile ilgilidir ancak üstte de değindiğimiz gibi buradaki dubia şüpheli anlamında kullanılmıştır.