Lonicera japonica (Japon hanımelisi)

Lonicera japonica (Japon hanımelisi), Hanımeligiller ailesine bağlı Hanımeli cinsinden 10 metre büyüyebilen yarı her dem yeşil bir sarmaşıktır.

Tanımı#

Dallar zamanla içi boş hale gelmektedir. Dal, yaprak sapı ve çiçek kurulu sapı yoğun ve sarı kehverengi sert tüylerle kaplıdır. Yapraklar karşılıklı, yumurtamsı ya da dikdörtgensi ila mızraksı, yuvarlak ila yüreksi tabanlı, kenarları kirpikli, sivri ila sipsivri uçlu, 3 ila 8 cm uzunluğunda ve 2 ila 3 cm genişliğindedir. Genç gövdeler kırmızı renklidir. Yaşlı gövdeler ise kahverengidir. Çiçekler vanilya benzeri bir kokuya sahiptir. Çiçekler beyaz ila sarı tonlarındadır. meyve siyah renkli ve birkaç tohumludur. Dilimizde japon hanımelisi adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Lonicera japonica doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle başka bölgelere de yayılmıştır. Bahçeler, yol kenarı ve duvarlarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins 10 Ekim 1528 – 29 Mayıs 1586 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Adam Lonicer’a adanmıştır. Şifalı Bitkiler Ansikolopedisi Kräuterbuch’ın yazarıdır. Epitet Latince Japonya anlamına gelir ve açık bir şekilde bitkinin tip yerine dikkat çekmektedir. Tür ilk defa Carl Peter Thunberg’in “Flora Japonica” adlı eserinde yayımlanmıştır.

Kullanımı#

Yapraklar pişirilerek tüketilebilir. Yaprak, tomurcuk ve çiçeklerinden çay elde edilmektedir. Çiçeklerin nektarı insanlar için güvenli olmakla birlikte, diğer parçaları zehirlidir. Böcek kovucu olduğu rapor edilmiştir. Bunun yanında sapları sepet yapımında kullanılmaktadır. Gövde ve tomurcuklar değiştirici, antibakteriyel, iltihap giderici, spazm çözücü, temizleyici, idrar söktürücü ve ateş düşürücüdür. Kan basıncını düşürmek için kullanılmıştır. Gövde akut romatoid artrit, kabakulak ve hepatit tedavisinde dahili olarak kullanılmaktadır. Ayrıca gövde ve çiçekler demlenerek üst solunum yolu enfeksiyonları ile dizanteri vakalarında kullanılır. Çiçekler ayrıca haricen cilt iltihaplarına, bulaşıcı kızarıklıklara ve yaralara uygulanır.