Linum catharticum (Arsız keten)
Linum catharticum (Arsız keten) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Linum catharticum: 03/06/2018; Bağırganlı; 20 m.; deniz kıyısı. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Malpighiales
- Aile:
Linaceae
- Cins:
Linum
- Literatür:
Sp. Pl.: 281 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Sıra:
- Eşadlar:
Linum catharticum (Arsız keten), Ketengiller ailesine bağlı Keten cinsinden genellikle 8 ila 25 cm büyüyebilen tek ya da çok yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde ince, tüysüz ve yuvarlaktır. Yapraklar karşılıklı dizilişli, dikdörtgensi eliptik, küt uçlu, 5 ila 12 mm uzunluğunda ve en alttakiler genişçe ters yumurtamsıdır. Çanak yapraklar yumurtamsı eliptik, kısa sipsivri uçlu, salgılı kenarlı, 2 ila 2,5 mm uzunluğunda ve kapsül ile aynı uzunluktadır. Taç yapraklar beyaz renkli, tabanlarında sar bölgeli, ters yumurtamsı ve 4 ila 5 mm uzunluğundadır. Kapsül yumurtamsı, 2 ila 2,5 mm uzunluğunda, 2 mm genişliğinde ve kırılgandır. Tohumlar 1,5 mm uzunluğunda ve 0,8 mm genişliğindedir. Dilimizde arsız keten adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika’ya da dağılmıştır. Dere kenarı, çayırlar ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kandıra ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca iplik anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin tekstil değerine işaret etmektedir. Epitet Latince müshil anlamına gelir ve açık bir şekilde türün geleneksel bağlamda müshil olarak kullanılmasına dikkat çekmektedir.
Kullanımı#
Eskiden müshil olarak kullanılırdı. Bütün bitki parazit düşürücü, gaz giderici, idrar söktürücü, kusturucu ve müshildir. Ayrıca romatizma, karaciğer rahatsızlıkları, sarılık ve nezle vakalarında başvurulmuştur. Yüksek dozda alınması zehirlidir.