Lepidium coronopus (Dejinik)

Lepidium coronopus (Dejinik), Turpgiller ailesine bağlı Tere cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda bazı kaynaklarda Coronopus squamatus olarak geçer. Genellikle 5 ila 30 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir. Gövdeler sürünücü, yayılıcı ya da nadiren yükselici, yapraksı, çok dallı ve 10 cm uzunluğundadır. Yapraklar gövdede ve tabandadır. Taban yaprakları rozet halinde, 2 ila 5 cm uzunluğunda saplı, derin teleksi ya da lobsuz ve mızraksıdır. Gövde yaprakları kısa saplı ya da sapsız ve derin teleksi ya da lobsuzdur. Yapraklar soluk mavi yeşil ya da grimsi yeşil renklidir. Çiçekler yoğun küme halinde, erselik ve beyaz ya da morumsu renklidir. Meyve böbreksi ila yumurtamsı yüreksi ve 0,3 ila 0,4 cm uzunluğundadır. Tohum meyve başına 1 ya da 2 adet, minik, soluk sarımsı renkli ve eliptik ila düzleştirilmiştir. Yapraklar çiğ ya da pişirilerek, kök pişirilerek tüketilmektedir. Dilimizde dejinik adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ile Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır. Tahrip edilmiş araziler ve sulak alanların civarında görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda Derince ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca küçük pul anlamına gelir. Ciltte küçük pullara neden olan cüzzamın tedavisinde kullanılmasına işaret eder. Epitet Latince karga ayağı anlamına gelir. Türün yaprak biçimine işaret eder.

Tarihi#

Yaprakları Medicago ya da mercimeğe benzeyen, üst kısmı beyaz alt kısmı yeşil bir bitkidir. Kökünden tabana yayılan beş ya da altı dal gönderir. Çiçekleri mor renklidir. Denize yakın yerlerde yetişir. Arpa unu ile haşlanarak tuz ve zeytinyağı eklenerek yudumlanırsa kuruyan sütün yeniden akmasını sağlar. DI 4-138.

Yapraklarında çatlaklar olan uzunlamasına bir bitkidir. Zaman zaman yetiştirilir. Kızgın külde kavrulmuş kökü çölyak için mükemmel bir çaredir. PL 22-22.