Lavandula dentata (Saçaklı lavanta)
Lavandula dentata (Saçaklı lavanta) gerek süs bitkisi gerekse tıbbi ve ticari amaçlarla yetiştirilen meşhur bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Lavandula dentata: 14/05/2023; Bayındırlık; 108 m.; çayır. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Lamiales
- Aile:
Lamiaceae
- Cins:
Lavandula
- Literatür:
Sp. Pl.: 572 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Sıra:
- Eşadlar:
Lavandula dentata (Saçaklı lavanta), Ballıbabagiller ailesine bağlı Lavanta cinsinden genellikle 1 metre boylanan ve 1 metre genişleyen, hayli aromatik bir çalıdır.
Tanımı#
Dallar dik ve tabanda odunsu olup uzun çiçek gövdeleri gönderirler. Yaprak kenarları dişli, grimsi yeşil renkli, 3 cm uzunluğunda, oldukça aromatik ve yapışkan olup odunsu gövdenin rozetlerinden çıkarlar. Çiçekler ince ve gri renkli gövdelerin tepesinde kümeler halinde belirir ve menekşe mavi renklidir. Brahte kâğıtsı ve miniktir. Biberiye benzeri bir kokusu vardır. Dilimizde saçaklı lavanta ve fransız lavantası adları ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Batı Akdeniz havzası ile Kızıldeniz kıyılarında yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. Mezarlıklar, park ve bahçelerde görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 900 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince yıkama anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin banyo esanslarında kullanılmasına işaret eder. Epitet Latince dişli anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yaprak yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “foliis pinnato-dentatis” olarak belirtilmiştir.
Kullanımı#
Çiçekler ve yağı yara iyileştiricidir. Bunun yanında nezle tedavisinde başvurulur. Ayrıca taze yaprak ve çiçekler baş ağrılarını ve romatizmal ağrıları gidermek için, kaynatılan yaprak ve çiçeklerden elde edilen buhar ise soğuk algınlığı tedavisinde kullanılmıştır. Yağı aromaterapide ve kozmetik kremlerin kokulandırılmasında kullanılmaktadır.