Lathyrus venetus (Ebem burçağı)
Lathyrus venetus (Ebem burçağı) genelde orman sınırlarında görülen ve bahar sonundan yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Lathyrus venetus: 28/04/2025; Uzuntarla Tabiat Parkı (Ormanya); 110 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- 2
Meyve
Lathyrus venetus: 19/05/2017; Kocaeli Kent Ormanı; 354 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Fabales
- Aile:
Fabaceae
- Cins:
Lathyrus
- Literatür:
Syn. Deut. Schweiz. Fl., ed. 3: 714 (1892).
- Yazar:
(Mill.) Wohlf.
- Dağılım:
- Eşadlar:
Lathyrus venetus (Ebem burçağı), Baklagiller ailesine bağlı Mürdümük cinsinden genellikle 30 ila 40 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Rizomlar ince ve yatay uzanırlar. Gövde tektir ancak nadiren 2 ya da 3 adet gövde görülebilir. Kulakçık 6 ila 10 mm uzunluğunda ve 2 ila 6 mm genişliğinde, saptan daha kısa, yumurtamsı mızraksı ve ok başlıdır. Kulakçık genişçe yumurtamsı sipsivri ila dairesel sipsivridir. Bırahte görülmez. Çiçek kurulu 10 ila 30 arası sayıda çiçek bulundurur. Meyve salgılı noktalıdır. Dilimizde ebem burçağı adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak İtalya ile Kafkasya arasındaki bölgede yayılış gösterir. Orman açıklıkları, çalılıklar ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 400 ila 900 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca çok tutkulu anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından kullanılmıştır. Cinse bağlı bazı türlerin afrodizyak oldukların yönündeki inanışa işaret eder. Cinsin Türkçe adı mürdümük Farsça kökenlidir ve olasılıkla mercimek için kullanılmıştır. Bu kelime ayrıca Farsçada gözbebeği anlamına gelir. Mercimek tohumları ile gözbebeği arasında yüzeysel bir benzerlik mevcuttur. Epitet Latince Venedik, İtalya anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret eder.