Jurinea consanguinea (Geyik göbeği)

Jurinea consanguinea (Geyik göbeği), Papatyagiller ailesine bağlı Geyikgöbeği cinsinden genellikle 20 ila 70 cm büyüyebilen bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde yeşil renkli, seyrek ağsı tüylü, basit ya da zaman zaman dallı, alt bölümde seyrek yapraklıdır. Taban yaprakları 4 ila 10 cm uzunluğunda, düz ya da daha yaygın olarak 7 ila 12 arası dar şeritsi ila mızraksı derin teleksi, yeşil, üst bölümde seyrek ağsı tüylü, alt bölümde beyaz tüylüdür. Gövde yaprakları daha kısa, üsttekiler bölünmemiş ve şeritsi mızraksıdır. Çiçek başları uzun sap üzerinde tektir. İnvolukrum yarı küresel ve 15 ila 30 mm genişliğindedir. Filariler 5 sıralı, mızraksı ve 60 ila 130 adettir. Dıştakiler ağsı tüylü, sert, 4 mm uzunluğunda ve 1,5 mm genişliğindedir. İçteki filariler kadar geniş ancak onlardan daha kısadır. Çiçekler leylak, pembe ya da koyu kırmızı renklidir. Olgun olmayan kapçıklar pürüzsüz ila havlıdır. Sorguç tüyleri sakallıdır. Dilimizde geyikgöbeği adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. Orman açıklıkları, tarlalar ve kayalık alanlarda görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins 1780-1804 yılları arasında yaşamış İsviçreli bitki bilimci André Jurine’a adanmıştır. Epitet Latince kanbağı anlamına gelir. Augustin Pyramus de Candolle’ün özgün tanımında yer alan “Affinis J. molli et cyanoidi” cümlesi bağlamında, türün, Jurinea cyanoides ve Jurinea mollis ile kardeş gibi benzeştiğine işaret eder.