Hypericum cerastioides (Küçük kantaron)

Hypericum cerastioides (Küçük kantaron), Kantarongiller ailesine bağlı Kantaron cinsinden bir bitkidir.

Tanımı#

Halihazırda bazı kaynaklarda Hypericum cerastioides adı ile geçmektedir. Genellikle 7 ila 27 cm büyüyebilen ve 40 cm çapa ulaşabilen çalımsı bir bitkidir. Gövde yatık yükselici ya da yükselici, zaman zaman tabandan dallanmakta ve köklenmektedir. Yapraklar dikdörtgensi ila yumurtamsı, birkaç siyah bezeli ya da bezesiz, 1 ila 3 cm uzunluğunda ve gri tüylüdür. Çanak yaprakların uzunlukları eşit değil, geniş biçimde kiremit dizilişli, genişçe yumurtamsı ya da eliptik ila dikdörtgensi ya da mızraksı, ucu yuvarlak ya da nadiren küt ila sivri ve düz kenarlı olup siyah bezeler yoktur. Taç yapraklar 9 ila 21 mm uzunluğunda, ve kenarlarında zaman zaman siyah bezelidir. Kapsül 5 ila 12 mm uzunluğunda ve genişçe yumurtamsı ila küreseldir. Üst bölümleri kaynatılarak ishal vakalarında kullanılmıştır. Dilimizde küçük kantaron, boynuzumsu koyunkıran, boynuzumsu yaraotu ve boynuzumsu kızılot adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. Ormanlık alanların sınırları, kayalık bölgeler ve yamaçlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca resim üzerinde anlamına gelir. Eski kültürlerde bitkinin kötü ruhları uzak tutmak amacıyla resimlerin ve ikonların üzerine konulmasına atıftır. Buna benzer bir yaklaşım Hristiyan teolojisinde de mevcuttur. Vaftizci Yahya olarak bilinen (İslam teolojisinde Herod tarafından idam edilen Yahya peygamber) karakterin yortusu 24 haziranda kutlanır. Bu gün boyunca Hristiyanlar sarı kantaron otu toplayarak evlerine getirirler ve böylece kötü ruhları kovduklarına inanırlar. Yahya’nın başının kesildiği tarih olan 29 Ağustos’ta ise sarı kantaronun yapraklarında kana benzer lekeler oluştuğuna inanılır. Epitet Antik Yunanca Cerastium gibi anlamına gelir. Türün karanfilgiller ailesine bağlı Cerastium (boynuzotu) cinsi ile benzerliğine işaret eder.