Hemerocallis (Güngüzeli)
Hemerocallis (Güngüzeli) bilinen en eski süs bitkileri barındıran bir cinstir ve popülerliğini günümüzde de sürdürmektedir.
Hemerocallis (Güngüzeli) çok yıllık, küme halinde ve kısa rizomlu bitkilerden oluşan bir cinstir. Kökler etlidir ve genellikle uçlarında küresel, mekiksi ya da dikdörtgensi yumru bulundurur. Yapraklar tabanda, sapsız ve şeritsidir. Sıkapa dik ya da yükselicidir. Çiçekler kısa ömürlü, gösterişli, sarı, sarımsı kırmızı ila turuncu renklidir. Karakteristik olarak üç taç yaprak ve üç çanak yaprağa sahiptir ve tamamına tepal adı verilir, bunlarda belirgin bir orta damar mevcuttur. Çiçeklerin boğaz rengi genellikle tepal renklerinden farklıdır. İki loblu başçığı bulunan altı adet ercik, çiçek örtüsü tüpüne bağlıdır. Meyve kapsül formundadır. Tohumlar iri, parlak, yuvarlak ve siyah renklidir. Bazı türlerde çiçekler hava karardıktan sonra açılır. Cins Asya kıtasına özgüdür ancak günümüzde süs bitkisi değeri nedeniyle kuzey yarımkürenin büyük bölümüne yayılmıştır. Bazı türlerin çiçeklerinin çiğ halde yutulmasının ishale neden olabileceği rapor edilmiştir. Bu cins ayrıca kediler için ölümcüldür. Diğer yandan bazı türleri özellikle Uzakdoğu’da hem tıbbi hem de gıda amaçlı yetiştirilmektedir.
Cins adı Antik Yunanca gün güzeli anlamına gelir. Çiçekler sabah açılır ve aynı akşam kapanır ve genellikle ömürleri bir gündür. Cinsin dilimizdeki adı da doğrudan bilimsel adından çıkarılmıştır.
