Geranium asphodeloides (Yaramerhemi)

Geranium asphodeloides (Yaramerhemi), Turnagagasıgiller ailesine bağlı Turnagagası cinsinden genellikle 15 ila 40 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde dik ya da zayıfça yükselicidir. Rizomlar kısadır ve etli darca mekiksi kökleri vardır. Yapraklar az elsi, 3 ila 6 cm çapında, bölümleri darca kamamsı ve 2 ya da 3 parça halinde düz ya da kesikli dişli loblara ayrılmaktadır. Çiçek durumu sapı 1 ila 6 cm uzunluğundadır. Çiçek sapı salgılı tüylüdür ve meyve zamanı kıvrılır. Çanak yapraklar yumurtamsı mızraksı ve havlıdır. Beyaz ya da açık pembe renkli çiçekler 2 cm çapındadır. Yuvarlak taç yaprakların üzerinde belirgin eflatun damarlar vardır. Merikarp havlı ve çıkıntısız olup gagası 10 ila 12 mm uzunluğundadır. Bitki, tereyağı ile birlikte yaralara uygulanır. Dilimizde yara merhemi adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak İtalya ile Kafkasya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Orman sınırları, yol kenarı ve çayırlarda görülmektedir. Umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca turna anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin meyvelerinin turna (Gruidae) gagasına benzemesine işaret etmektedir. Cinsin Türkçe adı olan turnagagası da açıkça yukarıdaki bağıntıya işaret etmektedir. Epitet Antik Yunanca Asphodelus’a benziyor anlamına gelir ve açık bir şekilde türün kök sisteminin Asphodelus (çiriş) köklerine benzemesine dikkat çekmektedir.