Galium murale (Duvar iplikçiği)
Galium murale (Duvar iplikçiği) genelde makilik alanlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Galium murale: 13/04/2025; Babalı; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- 2
Habitus
Galium murale: 13/04/2025; Babalı; 5 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan.
- Alem:
Plantae
- Takım:
Gentianales
- Aile:
Rubiaceae
- Cins:
Galium
- Literatür:
Fl. Pedem. 1: 8 (1785).
- Yazar:
(L.) All.
- Dağılım:
- Eşadlar:
Galium murale (Duvar iplikçiği), Kökboyagiller ailesine bağlı Yapışkanotu cinsinden genellikle 5 ila 20 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Tabandan çıkan birkaç adet gövde yatık ya da yükselici, basit ya da üst bölümde seyrekçe dallıdır. Yapraklar 4 ila 6 arası halkavi dizilişli, 3 ila 10 mm uzunluğunda ve 0,6 ila 2,5 mm genişliğinde, dikdörtgensi eliptik ila ters mızraksı, kenarları hafifçe kıvrıktır. Çiçek halkaları 1 ila 4 arası en çok 2 mm uzunluğunda saplı çiçekten oluşur. Çiçek durumu sapı 1 mm uzunluğunda ve çiçek durumu darca silindiriktir. Taç sarı renklidir. Merikarp silindirik ila böbreksi, yaklaşık 1,5 mm uzunluğunda, özellikle uca doğru kancalı tüylü, kavisli ve zamanla birbirinden ayrılmaktadır. Dilimizde duvar iplikçiği adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Doğal olarak Akdeniz havzası ile Afganistan arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Kayalık bölgeler, yol kenarı ve makiliklerde görülmektedir. Umumiyetle mart ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ve Dilovası ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca süt anlamına gelir. Galium verum‘un çiçekleri peynir yapımında kullanılmıştır ve muhtemelen atıf bunadır. Epitet Latince duvar anlamına gelir. Türün duvarlarda görülmesine işaret eder. Ancak tür nadiren duvarlarda görülür. İkili adlandırma öncesi adı “Asperula verticillata muralis minima”dır.