Fumana arabica (Arap güneşotu)
Fumana arabica (Arap güneşotu) genelde çalılık alanlarda görülen ve bahar başından yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Fumana arabica: 06/05/2025; Ballıkayalar; 70 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Malvales
- Aile:
Cistaceae
- Cins:
Fumana
- Literatür:
Ann. Sci. Nat., Bot., sér. 2, 6: 359 (1836).
- Yazar:
(L.) Spach
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Fumana arabica (Arap güneşotu), Ladengiller ailesine bağlı Kırgüneşotu cinsinden genellikle 10 ila 25 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Gövdeler yükselici, üst bölümü kirpikli, salgılı yapışkan, gevşek biçimde yığınsı ve tabanda odunsudur. Yapraklar 5 ila 12 mm uzunluğunda, 0,8 ila 5 mm genişliğinde, almaşlı dizilişli, yumurtamsı, yumurtamsı eliptik ila dikdörtgensi mızraksı, iki sitipüllü, düz ve salgılı havlı ila tüysüzcedir. Çiçek durumu gevşek, terminal ve en çok yedi adet çiçeklidir. Çiçek sapı, bırahtenin 2 ila 3 katı uzunluğunda, yayık ve salgılı tüylüdür. Çanak yapraklar salgılı, kirpikli, dıştakiler daha küçük, dar biçimde mızraksı, yeşil renkli, içtekiler zarsı, üç adet belirgin, koyu, salgılı ve kirpikli çıkıntılıdır. Taç yapraklar sarı ya da turuncu renkli ve 6 ila 10 mm uzunluğundadır. Kapsül 5 ila 7 mm uzunluğunda ve 8 ila 12 adet çukurlu, sert tohumludur. Dilimizde arap güneşotu adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Ortadoğu, Kafkasya ve Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Çalılık, yamaç ve orman açıklıklarında görülmektedir. Umumiyetle mart ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins Latince duman anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin köklerindeki azot kokusuna işaret etmektedir. Epitet Latince Arap anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yayılış bölgesine dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “Habitat in Arabia” olarak belirtilmiştir.