Ferulago thirkeana (Sarı çakşır)
Ferulago thirkeana (Sarı çakşır) ülkemizde endemik olan ve genellikle ormanlık alanlarda yetişen nadir bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Ferulago thirkeana: 19/05/2025; Pazarçayırı - Sultaniye; 830 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- 2
Meyve
Ferulago thirkeana; 17/07/2024; Karaoluk yaylası; 1200 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Apiales
- Aile:
Apiaceae
- Cins:
Ferulago
- Literatür:
Fl. Orient. 2: 1004 (1872).
- Yazar:
Boiss.
Fotoğrafları
- Dağılımı:
- Eşadlar:
Ferulago thirkeana (Sarı çakşır), Maydanozgiller ailesine bağlı Şeytanteresi cinsinden genellikle 40 ila 60 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde silindirik ya da köşeli, derince olukludur. Yapraklar 3 teleksi, anahatta şeritsi ila darca mızraksı, 7 ila 15 cm uzunluğunda ve 1 ila 3 cm genişliğinde, az pürüzlüdür. Loblar şeritsi sert kıllı ve 3 ila 5 mm uzunluğundadır. Çiçek kurulu terminal, 3 ila 5 arası şemsiyeli, merkezdeki şemsiye uzun saplıdır. 2 ila 2,5 cm uzunluğunda 10 ila 14 arası kol görülür. Bırahte 7 ila 15 mm uzunluğunda, mızraksı ve 6 ila 7 arası sayıdadır. Çiçek sapı 5 mm uzunluğundadır. İkincil bırahte mızraksı sipsivridir. Dilimizde sarıçakşır adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Türkiye’nin Karadeniz sahili boyunca yayılış gösterir. Ormanlık alanlar ve çalılıklarda görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince Ferula gibi anlamına gelir ve işin doğrusu cins Ferula (çakşır) cinsinden bölünmüştür. Bu doğrultuda Wilhelm Daniel Joseph Koch özgün tanımda “Ferulae species Linn. et Spreng.” ifadesine yer vermiştir. Tür 1839-1842 yılları arasında Türkiye’yi gezmiş bitki koleksiyoneri L. E. Thirke’ye adanmıştır. Bilim insanının Karl Heinrich Emil Koch’a eşlik etmiş olduğunu anlıyoruz ancak ötesi için bir şey diyemiyoruz.
