Erodium moschatum (Kulunc)
Erodium moschatum (Kulunc) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve kış ortasından bahar ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Erodium moschatum: 14/04/2021; Ballıkayalar; 70 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Geraniales
- Aile:
Geraniaceae
- Cins:
Erodium
- Literatür:
Hortus Kew. 2: 414 (1789).
- Yazar:
(L.) L'Hér.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Erodium moschatum (Kulunc), Turnagagasıgiller ailesine bağlı Dönbaba cinsinden genellikle 5 ila 40 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık misk kokulu bir bitkidir.
Tanımı#
Taban ve gövde yaprakları teleksidir. Yaprakçıklar yumurtamsı, 6 ila 20 mm uzunluğunda, iri testere dişli kenarlı bölümlerle çentikli ya da az teleksi; kulakçıklar yumurtamsı dairesel ve E. cicutarium’dan daha büyüktür. Çanak yapraklar çiçek zamanı 4 ila 5 mm iken meyve zamanı 8 mm uzunluğundadır. Kılçıklar kalın, 0,5 ila 1 mm uzunluğunda ve uçları kıllı değildir. Taç yapraklar yumurtamsı, leylak pembe renkli ve hafifçe çanak yaprakları aşar. Merikarp 5 ila 6 mm uzunluğunda ve çukurları salgılıdır. Yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir ve bunlar salatalara eklenebilir. Ateş düşürücüdür ve ayrıca tentürü dizanteri tedavisinde kullanılmıştır. Bitkiden yeşil boya elde edilmiştir. Dilimizde kulunc adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ve Batı Afrika’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Tarla, yol kenarı ve tahrip edilmiş arazilerde görülen bitki umumiyetle ocak ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda Körfez ve Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca balıkçıl anlamına gelir. Cinsin meyvelerinin balıkçıl (Ardeidae) gagasına benzemesine işaret eder. Cinsin Türkçe adı olan dönbaba büyük ihtimalle olgun meyvelerin kendi ekseni etrafında müdahale olmaksızın dönmelerine işaret eder. Epitet Latince misk kokulu anlamına gelir. Açık bir şekilde türün belirgin kokusuna işaret eder.
Bahcemde bolca var.adini bilmiyordum ve neye yaradigini da bilmiyordum.google sayesinde öğrendim. Yenilebilir olmasi benim için ayrica sürpriz oldu…teşekkürler google..