Erodium ciconium (Kocakarı iğnesi)
Erodium ciconium (Kocakarı iğnesi) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve bahar aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Erodium ciconium: 28/04/2021; Ballıkayalar; 70 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Geraniales
- Aile:
Geraniaceae
- Cins:
Erodium
- Literatür:
Hortus Kew. 2: 415 (1789).
- Yazar:
(L.) L'Hér.
Fotoğrafları
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Erodium ciconium (Kocakarı iğnesi), Turnagagasıgiller ailesine bağlı Dönbaba cinsinden genellikle 5 ila 40 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde az ya da çok cılız tüylüdür. Taban yaprakları yumurtamsı dikdörtgensi, kesintisiz derin teleksi, eksen kanatlı, bölümler dişli loblu az teleksidir. Birkaç adet bırahte görülür. Çanak yapraklar çiçek zamanı 5 ila 7 mm uzunluğunda iken meyve zamanı 9 ila 14 mm uzunluğunda, küt uçlu, salgılı tüylü, belirgin biçimde damarlı ve 1,5 ila 3 mm uzunluğunda kılçıklıdır. Taç yapraklar leylak renginde ve çanak yaprakları hafifçe aşar. Meyve gagası 4,5 ila 10 cm uzunluğundadır. Merikarp 8 ila 10 mm uzunluğunda ve beyaz kıllıdır. Dilimizde kocakarıiğnesi adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri #
Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ile Orta Asya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Tarla, çayırlar ve steplerde görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca balıkçıl anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin meyvelerinin balıkçıl (Ardeidae) gagasına benzemesine işaret etmektedir. Cinsin Türkçe adı olan dönbaba büyük ihtimalle olgun meyvelerin kendi ekseni etrafında müdahale olmaksızın dönmelerine işaret eder. Epitet Latince leylek gibi anlamına gelir ve açık bir şekilde türün meyvelerinin leylek gagasına benzemesine dikkat çekmektedir.
