Eragrostis pilosa (Kıllı yulaf)
Eragrostis pilosa (Kıllı yulaf) genelde orman sınırlarında görülen ve yaz sonundan güz ortasına kadar çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Eragrostis pilosa: 23/10/2023; Kocaeli Kent Ormanı; 354 m.; çayır. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Poales
- Aile:
Poaceae
- Cins:
Eragrostis
- Literatür:
Ess. Agrostogr.: 71 (1812).
- Yazar:
(L.) P.Beauv.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Eragrostis pilosa (Kıllı yulaf), Buğdaygiller ailesine bağlı Salkımyulaf cinsinden küme halinde tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde 8 ila 50 cm uzunluğunda, çok sayıda, dik ya da dirseksi yükselici, pürüzsüz ve çıplaktır. Dil tüylü ve kısadır. Yaprak ayası düz, mızraksı, 15 cm uzunluğunda ve 0,4 cm genişliğinde, ucu sipsivri, her iki yüzeyi de az pürüzlü ve salgısız tüylüdür. Bileşik salkım gevşek ve en çok 27 cm uzunluğunda, eliptik ya da yumurtamsı, dalları çıplaktır. En alttaki sıklıkla halkavi ve koltuklarda beyaz cılız tüylüdür.
Başakçık şeritsi, 2,5 ila 6,5 mm uzunluğunda, 2 mmden daha az genişlikte ve 5 ila 12 çiçekçiklidir. Dışkavuz uzunlukları çok farklıdır. En alttaki dikdörtgensi, 0,5 ila 0,6 mm uzunluğundadır. En üstteki yumurtamsı ve en alttakinin 1,5 ila 2 katı uzunluktadır. İçkavuz yumurtamsı, 1 ila 1,5 mm uzunluğunda, grimsi yeşil renkli, sıklıkla mor bezeli, çıplak, ucu neredeyse sivri ya da küt, yanal damarları belirgin değil ve salgısız tüylüdür. Paleya dökülücü ve 1,2 mm uzunluğundadır. Ercik 3 adettir. Tohumları un haline getirilerek ekmek yapımında kullanılır. Yara, bere, çürük, ezilme gibi durumlarda faydalı olduğu rapor edilmektedir. Dilimizde kıllı yulaf adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Asya, Afrika ve Avrupa’da yayılış gösterir. Ancak günümüzde dünyanın neredeyse tamamında doğallaşmıştır. Nemli bölgeler, dere kenarları, kavak altları ve tarlalarda görülmektedir. Umumiyetle ağustos ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi 400 ila 500 metre arasındaki rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca aşk çimeni anlamına gelir. Eşeklerin bu bitkileri iştahla tüketmelerine işaret etmektedir. Ancak tek başına bu bağıntı yeterli gözükmüyor. Beri taraftan “er” erken, “era” toprak, “eri” çok ve “eros” aşk anlamına verir. Epitet Latince cılız tüylü anlamına gelir. Açık bir şekilde en alttaki dallanmasının tüylü olmasına dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “ramificationibus primariis pilosis” olarak belirtilmiştir.