Echinopsis oxygona (Kaynana topuzu)

Echinopsis oxygona (Kaynana topuzu), Kaktüsgiller ailesine bağlı Kaynanatopuzu cinsinden yarım metre çapı aşan kümeler oluşturan bir bitkidir.

Tanımı#

Tabanında küçük sürgünlerden yeni bireyler oluşturmaktadır. Çiçekler 15 ila 20 cm uzunluğundaki bir tüp üzerinde, pembe renkli, hoş kokulu ve bitki gövdesinden daha iridir. Bitki çok sayıda çiçek açar ancak her bir çiçeğin ömrü tek gündür. Gövde, 10 ila 15 cm çapında ve 30 cm uzunluğundadır. Başlangıçta küresel iken zamanla uzatılmış ve silindirik forma bürünebilir. Gövdedeki omurgalar 11 ila 18 arası sayıdadır ve bunlar tabanda daha geniştir. Dikenler 2,5 cm uzunluğunda, kalın, sert ve kahverengi ila siyahımsı renklidir. Meyve yeşil renkli, 4 cm uzunluğunda ve 2 cm çapındadır. Dilimizde kaynana topuzu adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Echinopsis oxygona doğal olarak Güney Amerika’da yayılış gösterir. Ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın ılıman bölgelerinde yetiştirilmektedir. Bahçe ve saksılarda görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca kirpi gibi anlamına gelir. Bu bağlamda cinsin gövdelerinde görülen çok sayıda dikene işaret eder. Epitet Antik Yunanca keskin açılı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün gövde yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “subglobosus 14 angularis, costis acutis repandis” olarak belirtilmiştir.