Delphinium fissum subsp. anatolicum (Özge hezaren)

Delphinium fissum subsp. anatolicum (Özge hezaren), Düğünçiçeğigiller ailesine bağlı Hezaren cinsinden genellikle 60 ila 100 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövdeler silindirik, yivli ve 3 ila 10 mm kalınlığındadır. Gövde yaprakları uzun saplı, en alttaki 7 ila 18 cm çapında, elsi teleksi ve bölümleri dikdörtgensi mızraksı ila şeritli kesikli bölümlere ayrılmaktadır. Salkım dikdörtgensi şeritsi ve 3 ila 3,5 cm genişliğindedir. Bırahte ve ikincil bırahte şeritsi, zarsı kenarlardan yoksun ve ikincisi çiçek sapının tepesine eklenmiştir. Çiçekler kirli beyaz ila siyahımsı mavi renkli, 24 ila 27 mm uzunluğunda ve çıplaktır. Mahmuz dar, sivri uçlu, yükselici ve çanak yaprakların 1 ila 1,5 katı uzunluğundadır. Meyve çıplaktır. Dilimizde özge hezaren adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Delphinium fissum subsp. anatolicum doğal olarak Türkiye’de yayılış gösterir. Bazı kaynaklarda Suriye’den de kayıt bildirişmiştir ve bu nedenle endemik statüsü şüphelidir. İğne yapraklı ormanlar, kayalık alanlar ve dere kenarında görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 1000 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca rahim ve/veya yunus balığı anlamına gelir. Bu durumda mahmuzun şeklinin yunus balığının dorsal yüzgecine benzemesi ile bağ kurulmuş gözükmektedir. Bitkilerin ayrıca rahim sorunlarının tedavisinde de kullanılmış olması da olasıdır. Geleneksel bitki isimleri çoğunlukla tedavi ettikleri hastalıklarla bağlantılı isimlere sahiptir. Cinsin Türkçe adı olan hezaren Farsça kökenlidir ve bin renkli anlamına gelir. Gerçekten de Delphinium türleri çiçekleri mavi, mor, kırmızı, beyaz ve sarı renklerinde olur. Epitet Latince bölünmüş anlamına gelmekte ve açık bir şekilde türün bölünmüş yapraklarına işaret etmektedir. Alt epitet Latince Anadolu demektir ve bu bağlamda türün yayılış alanına dikkat çekmektedir.