Cynoglossum creticum (Pisiktetiği)

Cynoglossum creticum (Pisiktetiği), Hodangiller ailesine bağlı Köpekdili cinsinden genellikle 20 ila 80 cm büyüyebilen iki yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde kıllı ila yünlü, sağlam, dik ve basittir. Yapraklar grimsi, havlı ila kaba tüylü, tabandakiler eliptik ila dar biçimde mızraksı, 9 ila 12 cm uzunluğunda, 1,5 ila 3,5 cm genişliğinde, 1,5 cm uzunluğunda saplı ve küt uçludur. Alt gövde yaprakları taban yaprakları ile benzer ve sapsızdır. Üst gövde yaprakları küçük, neredeyse sivri uçlu ve tabanda sarılıcıdır. Salkım bırahtesizdir. Çanak lobları 6 ila 8 mm uzunluğunda, dikdörtgensi ve kıllıdır. Taç 7 ila 9 mm uzunluğunda, koyu mavi renkli, belirgin ağsı damarlıdır. Meyve 5 ila 7 mm çapında, oval, belirgin kenarlı değil, dış yüzeyi dışbükey, yoğun ve eşit olmayan biçimde çapa tüylüdür. Dilimizde pisik tetiği ve mavi köpekdili adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Cynoglossum creticum doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Ancak günümüzde Amerika kıtasına da işgalci tür olarak giriş yapmıştır. Çalılık, yamaçlar ve yol kenarında görülmektedir. Umumiyetle mart ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Antik Yunanca köpek dili anlamına gelir. Plinius, bitkinin yapraklarının köpek diline benzediğini yazıyor. Ayrıca yapraklarının köpek idrarı gibi kokmasına ve bu nedenle köpek saldırılarından korunmak amacıyla yapraklarının ayakkabılara iliştirilmesine atıftır. Epitet Latince Girit anlamına gelir açık bir şekilde türün tip yerine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Cynoglossum creticum latifolium foetidum”dur.