Crucianella latifolia (Geniş haçotu)
Crucianella latifolia (Geniş haçotu) makilik alanlarda görülen ve bahar ortasından yaz sonuna kadar çiçek açan tek yıllık bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Crucianella latifolia: 11/06/2021; Paşasuyu; 140 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Gentianales
- Aile:
Rubiaceae
- Cins:
Crucianella
- Literatür:
Sp. Pl.: 109 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Eşadlar:
Crucianella latifolia (Geniş haçotu), Kökboyagiller ailesine bağlı Haçotu cinsinden genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Yaprakların şekli ve biçimi değişken olup 4 cm uzunluğunda ve 8 mm genişliğindedir. Yapraklar sapsız, tabandakiler 4 adet halkavi dizilişli, kenarları düz ve mızraksı ya da ters yumurtamsıdır. Orta ve üst gövde yaprakları 4 ila 6 adet halkavi dizilişli, kıvrık kenarlı ve tepede sipsivridir. Çiçek durumu başak halinde, 15 cm uzunluğunda ve gevşektir. Bırahte genişçe mızraksı ve sıkıca yaslanıcıdır. Taç dört loblu, soluk sarı renkli ve tüpsüdür. Dilimizde geniş haçotu adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Kayalık yamaç, makilik ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle nisan ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ve İzmit ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince küçük haç anlamına gelir. Bu bağlamda cinsin halkavi yaprak dizilişine işaret etmektedir. Ayrıca Cruciata (sarılık otu) cinsi ile benzerliğine de işaret ediyor olabilir. Epitet Latince geniş yapraklı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün cins özelinde ayırt edici özelliğine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Rubia latifolia spicata”dır.