Bupleurum tenuissimum (Kanatlı şeytanayağı)
Bupleurum tenuissimum (Kanatlı şeytanayağı) çalılık ve deniz kenarında görülen ve yaz ortasından güz başına çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Bupleurum tenuissimum: 15/09/2023; Kocaeli Kent Ormanı; 354 m.; çayır. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Apiales
- Aile:
Apiaceae
- Cins:
Bupleurum
- Literatür:
Sp. Pl.: 238 (1753).
- Yazar:
L.
Fotoğrafları
- Dağılımı:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Bupleurum tenuissimum (Kanatlı şeytanayağı), Maydanozgiller ailesine bağlı Şeytanayağı cinsinden 2 ila 40 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde dik ve genellikle tabanda dallıdır, dallar yükselici ila yayılıcı-diktir. Ana gövde diktir ve dallar farklı biçimde gelişir. Yapraklar 1 ila 7 cm uzunluğunda ve 2 ila 2,5 mm genişliğindedir. Tüm yaprakların tabanı sarılıcıdır. Kollar 1 ila 5 arası sayıda ve eşit değildir. Şemsiye genellikle 15 ila 40 adet ve hayli değişken gelişmiştir. Şemsiyecikler 2 ila 6 adet olup en büyük olanları 3 ila 6 adet çiçeklidir. Brahte dört adettir. İkincil bırahteler beş adettir. Taç yapraklar sarımsı yeşil renklidir. Olgun merikarp koyu grimsi-kahverengi ila siyah renkli ve neredeyse yarı küreseldir. Dilimizde kanatlı şeytanayağı adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Avrupa ile Karadeniz boyunca yayılış gösterir. Çalılık ve deniz kenarında görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca öküz kaburgası anlamına gelir. Yaprakların sert olmasına işaret eder. Diğer bir seçenek Antik Yunanca öküzün yanında anlamına gelir. Bu isim, büyükbaş hayvanların bitkiyi iştahla tüketmesi nedeniyle ilk defa Nicander tarafından kullanılmıştır. Cinsin Türkçe adı olan şeytanayağının kaynağı doğrusu bizim için meçhul. Muhtemelen cinsin gösterişli bırahteleri ayağa benzetildi. Bazı türler için tercih edilen şeytanyıldızı bu olasılığı daha güçlü hale getiriyor, çünkü bırahteler gerçekten klasik yıldız biçimindedir. Ancak şeytan tercihi hâlâ meçhul… Epitet Latince en ince anlamına gelir ve bu bağlamda türün genel görünümüne işaret eder.
