Bromus japonicus (İyeotu)
Bromus japonicus (İyeotu) genelde ekili arazilerin civarında görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Bromus japonicus: 11/06/2025; Ballıkayalar; 70 m.; sulak alan. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Poales
- Aile:
Poaceae
- Cins:
Bromus
- Literatür:
Nat. Hist. 2(13): 315 (1782).
- Yazar:
Houtt.
- Dağılım:
- Sıra:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Bromus japonicus (İyeotu), Buğdaygiller ailesine bağlı İbubukekini cinsinden genellikle 35 ila 80 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde dirseksi ya da diktir. Yaprak kılıfı tüylüdür ve 12 ila 30 cm uzunluğunda, 4 ila 8 mm genişliğindedir. Dil 1 ila 2,5 mm uzunluğundadır. Bileşik salkım dağınık, 20 ila 30 cm uzunluğunda, 5 ila 10 cm genişliğinde ve sarkıktır. Dallar 1 ila 4 arası başakçık taşır. Bunlar mızraksı dikdörtgensi, sarımsı yeşil renkli, 12 ila 20 mm uzunluğunda, 7 ila 11 arası çiçeklidir. Dışkavuzlar mızraksı, alttaki 4 ila 5 mm, üstteki 6 ila 7 mm uzunluğundadır. Verimli içkavuz eliptik ya da malamsı, derimsi, 8 ila 2 mm uzunluğunda, omurgasız ve 7 damarlıdır. Yaprak ve tohumları tüketilmektedir. Dilimizde iye otu adı ile bilinmektedir.
Anahtar#
1. Bileşik salkım birleşik, 20 cm uzunluğa kadar, yayılıcı ya da sarkık, zaman zaman tek taraflı, başakçıklar genellikle sayısız; içkavuz 8-10 mm, yuvarlak ya da zayıfça köşeli kenarlı; kılçıklar nadiren içkavuzu aşmakta subsp. japonicus
1. Bileşik salkım basit, 12 cm uzunluğa kadar, dik ya da yayılıcı, başakçıklar birkaç adet; içkavuz 10-12 mm, belirgin köşeli kenarlı; bazı kılçıklar içkavuzdan uzun subsp. anatolicus
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Kuzey Afrika ve Avrasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika’ya da dağılmıştır. Yamaçlar ve tarlalarda görülmektedir. Umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca yulaf anlamına gelir. Yulaf türleri için antikçağda kullanılan isimdir, etimolojik kökenini bulamadık. Epitet Latince Japonya anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret etmektedir. Tür, Avrasya’nın büyük bölümünde yayılış göstermekle birlikte ilk defa Carl Peter Thunberg tarafından Japonya’da gözlemlenmiştir.