Arabis hirsuta (Tüylü kazteresi)
Arabis hirsuta (Tüylü kazteresi) genelde kayalık alanlarda görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Arabis hirsuta: 13/05/2023; Babalı; 1 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Brassicales
- Aile:
Brassicaceae
- Cins:
Arabis
- Literatür:
Fl. Carniol., ed. 2, 2: 30 (1771).
- Yazar:
(L.) Scop.
- Dağılımı:
- Sıra:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Arabis hirsuta (Tüylü kazteresi), Turpgiller ailesine bağlı Kazteresi cinsinden genellikle 15 ila 60 cm büyüyebilen bir bitkidir.
Tanımı#
Gövde dik, genellikle dalsız ve tüylüdür. Alt yapraklar rozet oluşturur, gövde yaprakları sapsız ve gövdeye tutunmuş haldedir. Taç yapraklar beyaz renklidir ve çanak yaprakların iki katı uzunluğundadır. Meyve 2,5 ila 3,5 cm uzunluğunda, çok tohumlu, gövdeye paralel ve silindiriktir. Tohumlar kanatlı ve kırmızımsı ya da kahverengidir. Taç çok simetrilidir. Çanak yaprak sayısı dörttür. Dördü uzun ve ikisi kısa olmak üzere altı adet ercik görülür. Dişi organ kümesi kaynaşıktır ve tek karpellidir. Genç yapraklar pişirilerek tüketilmektedir. Dilimizde tüylü kazteresi adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika kıtasına da dağılmıştır. Çayır ve kayalık yamaçlarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 400 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kandıra ilçesinde gözlemlemek mümkündür. Biz bitkiyi deniz kenarında gördük.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca Arabistan anlamına gelir. Cinsin habitat tercihine işaret eder. Ayrıca Gedrosya’da (günümüzde Belucistan) bir nehrin ve bu bölgede yaşayan bir kavmin adıdır. Söz konusu kavmin nehir kenarlarında yaşadığı belirtilmektedir. Cins adının buradan gelme olasılığı da mevcuttur. Epitet Latince kıllı anlamına gelir ve bu bağlamda gövdenin kıllı yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Erysimo similis hirsuta, non laciniata, alba”dır.