Alchemilla arvensis (Ters pençe)
Alchemilla arvensis (Ters pençe) genellikle işlenmemiş arazilerde görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Alchemilla arvensis: 31/03/2024; Bayındırlık; 108 m.; yol kenarı. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Rosales
- Aile:
Rosaceae
- Cins:
Alchemilla
- Literatür:
Fl. Carniol., ed. 2, 1: 115 (1771).
- Yazar:
(L.) Scop.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Alchemilla arvensis (Ters pençe), Gülgiller ailesine bağlı Aslanpençesi cinsinden bir bitkidir.
Tanımı#
Halihazırda Türkçe kaynaklarda Aphanes aphanes adı ile geçmektedir. İnce gövdeli, 2 ila 20 cm büyüyebilen ve genellikle tabandan itibaren çok sayıda dallı tek yıllık bir bitkidir. Yapraklar 1 ila 2 cm uzunluğunda ve saplıdır. Yaprak bölümleri 3 ila 5 adet dikdörtgensi loba ayrılmaktadır. Sitipüller genellikle kiremitvari değildir ve lobları üçgensidir. Meyve zamanı hipantiyum çanak yapraklar dahil 2 ila 2,6 mm uzunluğunda ve genellikle sitipüllerin ötesine uzanmaktadır. Çiçekler minik ve yeşil renklidir. Çanak yapraklar dört adet olup yayılıcıdır. Taç yaprak mevcut değildir. Ercik genellikle tek adettir. Dilimizde ters pençe adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Avrupa ile Kafkasya arasında kalan bölgede yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. Ekili araziler ve tahrip edilmiş alanlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1200 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ve Kandıra ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Arapça simya anlamına gelir. Bu bağlamda bitkilerin yapraklarına düşen çiğ tanelerinin metalleri altına çevireceğine inanılmasında dikkat çekmektedir. Epitet Latince ekili alan anlamına gelir ve açık bir şekilde türün çoğunlukla tarlalarda görülmesine işaret etmektedir. Özgün tanımda bu “Habitat in Europae arvis” olarak belirtilmiştir.