Ajuga orientalis (Dağmayasılı)
Ajuga orientalis (Dağmayasılı) genelde yüksek rakımlardaki çayırlarda görülen ve bahar ortasından yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
- 1
Çiçek
Ajuga orientalis: 28/05/2019; Altıoluk Yaylası; 1354 m.; yayla. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Lamiales
- Aile:
Lamiaceae
- Cins:
Ajuga
- Literatür:
Sp. Pl.: 561 (1753).
- Yazar:
L.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Ajuga orientalis (Dağmayasılı), Ballıbabagiller ailesine bağlı Mayasılotu cinsinden genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir.
Tanımı#
Taban yaprakları dikdörtgensi eliptik, alt bölümde daralıcıdır. Gövde yaprakları ters yumurtamsı dikdörtgensi ve dişlidir. Bırahte ters yumurtamsı dairesel, 3 ila 7 arası dişli, çiçekleri aşan ve genellikle mordur. Çanak 6 ila 9 mm uzunluğundadır. Taç 10 ila 13 mm uzunluğunda, alt dudak kremsi beyaz, 3 loblu; üst dudak menekşe mavisi ve iki parçalıdır. Çiçekler baş aşağıdır. Dilimizde dağmayasılı adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak İtalya ile Kafkasya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Kayalık yamaçlar, çalılıklar ve alpin çayırlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Antik Yunanca boyunduruksuz anlamına gelir ve bu bağlamda çanak loblarının iki dudaklı değil de eşit olmasına işaret etmektedir. Epitet Latince doğulu anlamına gelir ve açık bir şekilde türün dağılış alanına dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “Habitat in Oriente” olarak belirtilmiştir.
Kullanımı#
Antibakteriyel, antitümör ve yara iyileştirici özellikler vardır. Bunun yanında romatizma, gut, astım, diyabet, sıtma, ülser ve ishal tedavisinde başvurulur.