Tanımı
Kormus dikdörtgensi ila yumurtamsı, 4,5 ila 8 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 4 cm genişliğindedir. Dış gömlek mat kahverengi, iç gömlek kırmızımsı kahverengidir. Yapraklar 15 ila 32 cm uzunluğunda, 3 ila 9 cm genişliğinde, eliptik ila mızraksı, ucu küt, kenarları düz ve 4 ila 5 adettir. Yapraklar çiçeklenme dönemi sona erdikten sonra belirir. Çiçekler 1 ila 3 arası sayıda ve çan biçimlidir. Çiçek örtüsü bölümleri gül mor renklidir ve zaman zaman boğazları beyaz renklidir. İplikçik sarı renklidir. Başçık 8 ila 13 mm uzunluğunda ve sarı renklidir. Kapsül 3 ila 6 cm uzunluğunda, 1,5 ila 3 cm genişliğinde, dikdörtgensi ila yumurtamsı ve kahverengidir. Tohumlar 3 ila 4,5 mm uzunluğunda ve kahverengidir.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Kafkasya ve Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Çayırlar, çalılıklar ve orman açıklıklarında görülür. Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir. Görseller Prof. Dr. Zeynel Cebeci’nin izni ile kullanılmıştır. Ağustos ve ekim ayları arasında çiçek açar. 700 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde cambırt, şepart, galeden, likofor, ligoser ve zumak adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adını Kolhis kralı Aetes’in kızı Midia’dan alır. Bitkiler konusunda oldukça bilgili olan Midia, aynı zamanda bitkilerden elde edilen zehirler konusunda da yetenekliydi. Bahçesinde çöpleme, zakkum, güzelavratotu, baldıran ve yüksükotu gibi çeşitli zehirli bitkileri yetiştirmekteydi. Afrodit’in isteği ile maceralarında Jason’a eşlik eden Midia, acı çiğdem kökünden elde ettiği bir iksir ile Jason’un uzuvlarını ve silahlarını ovarak, O’nun cesaret ve güç gerektiren görevleri yerine getirmesini sağlamıştır. Ancak kendinden daha genç bir kadın yüzünden Jason tarafından terk edilince hem o kadını hem de çocuklarını acı çiğdem bitkisinden elde ettiği zehirle öldürür. Dioscorides bitkilerin Colchis’de yaygın olarak görüldüğünü ve bu nedenle bu adı aldıklarını yazar. Tür adı Latince gösterişli anlamına gelir. Türün genel görünümüne işaret eder.
Fotoğrafları
