Cirsium (Köygöçüren)

Özet

Cirsium (Köygöçüren) özellikle tarım alanlarını tehdit eden istilacı potansiyeli yüksek çok sayıda türü ihtiva eden bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Cirsium (Köygöçüren) tek, iki ya da çok yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Gövde 5 ila 400 cm uzunluğunda, dik, dikenli ya da dikensiz, dallı ya da dalsızdır. Yapraklar tabanda ve gövdede, kabaca dişli ya da 1 ila 3 adet teleksi lobludur. Diş ve loblar dikenli uçludur. Kömeçler tablamsı, tek ya da küme halinde, terminal ya da koltuklardadır. İnvolukrum silindirik ila yumurtamsı ya da küresel ve 1 ila 8 cm uzunluğundadır. Filariler 5 ila 20 sırada çok sayıda ve genellikle dikenli uçludur. Çiçek tablası düz ila dışbükeydir. Çiçekçikler 25 ila 200 adettir. Taç beyaz ila pembe, kırmızı, sarı ya da mor renklidir. Kapçık yumurtamsı ve sıkıştırılmıştır. Sorguç kalıcı ya da dökülücüdür.

Bazı kültürlerde bu bitkilerin insanoğlunu rahatsız etmesi için bizzat şeytan tarafından dikildiğine inanılır. Devedikeni olarak bilinen grupta yer alır ve Carduus, Silybum, Lophiolepis ve Onopordum gibi cinslerle hayli yakındır. Ayrıca yeni yayımlanan revizyonlarla sürekli başka cinslere bölünmektedir. Cins büyük ölçüde kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüzde neredeyse dünyanın tamamına yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca şişmiş damar anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türlerin damar şişmeleri vakalarında tedavi amacıyla kullanılmalarına işaret eder.

Kocaeli’ndeki türler

Cirsium arvense

Cirsium arvense

Köygöçerten

Cirsium creticum

Cirsium creticum

Eşek dikeni

Cirsium (Köygöçüren)

Cirsium vulgare

Su dikeni

Cirsium hypoleucum

Cirsium hypoleucum

Vişne kangalı

Cirsium (Köygöçüren)

Cirsium canum

Kangal