Özet
Chenopodiastrum murale (Salmanca) özellikle işlenmemiş arazilerde görülen ve istilacı potansiyeli yüksek olan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Bitkiler
Karanfil takımı
Horozibiğigiller
Salmanca
Tanımı
Chenopodiastrum murale (Salmanca) 70 cm boylanabilen, çoğunlukla çok dallı, hafifçe unlu, dik ve tek yıllık bir bitkidir. Yapraklar 2 ila 8 cm uzunluğunda, 1 ila 6 cm genişliğinde, genişçe üçgensi-yumurtamsı, kenarları kabaca ve düzensiz dişli ya da nadiren düz; dişler sivri ve kıvrıktır. Çiçek durumu terminal ve koltuklarda ya da gevşekçe dallı talkım halindedir. Çiçekler 1 ila 1,5 mm uzunluğundadır. Çiçek örtüsü bölümleri 5 adettir. Ercik 5 adettir. Tohumlar siyah renkli ve hafifçe parlaktır. Çiçekler açılmaz, bunun yerine çanak yapraklar yumurtalığı örter ve meyve böyle oluşur.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Hindistan’a kadar olan bölgede yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın neredeyse tamamına dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Tahrip edilmiş araziler, deniz kenarı, taşlı bölgeler, yol kenarı ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde salmanca adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Latince Chenopodium gibi anlamına gelir. Cinsin, Chenopodium cinsi ile hayli yakın olmasına işaret eder. Tür adı Latince duvarda anlamına gelir. Türün habitat tercihine işaret eder. Özgün tanımda bu “Habitat in Europae muris aggeribusque” cümlesi ile belirtilmiştir.
Gıda
Tohum, sürgün, sap ve yapraklar tüketilmektedir. Ayrıca yaprak ve sürgünler ıspanak gibi pişirilmektedir.
Dikkat
Aşırı tüketiminin gıdalardaki bazı besin maddelerinin işlevini yok edebileceği rapor edilmiştir. Bunun yanında gut ve böbrek taşı şikâyeti olanlar uzak durmalıdır.
Bilgi
Bitkiden sarı ve yeşil boya elde edilmiştir.