Özet
Cerastium brachypetalum subsp. roeseri (Gevşek boynuzotu) genelde çayırlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Cerastium brachypetalum subsp. roeseri (Gevşek boynuzotu) genellikle 5 ila 30 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövdeler dik, basit ya da tabanda dallı ve yayılıcı ila yükselici kaba gümüşî tüylüdür. Yapraklar kalıcı değildir. Yaprak ayası 4 ila 15 mm uzunluğunda, 1,5 ila 5 mm genişliğinde ve uzun salgılı ya da salgısız tüylerle havlıdır. Taban yaprakları küme halinde, ters mızraksı, kaşıksı ve küt uçludur. Gövde yaprakları sapsız, mızraksı ya da eliptik ve sivri uçludur. Çiçek durumu gevşek ve 3 ila 30 çiçekten oluşan talkım halindedir. Bırahte otsu, mızraksı ve uzun, yükselici, salgılı ya da salgısız tüylerle yoğun biçimde havlıdır.
Çiçek sapı dik ya da yükselici, meyve zamanı bükülmüş, 6 ila 15 mm uzunluğunda, kapsülden daha uzun ve salgılı ya da salgısız tüylerle kaba tüylüdür. Çanak yapraklar mızraksı, 4 ila 4,5 mm uzunluğunda, yapraksı ve yoğun biçimde havlı olup tüyleri çanak yaprakların ucunu aşmaktadır. Taç yapraklar ters mızraksı, 2 ila 3 mm uzunluğunda ve ucu iki parçalıdır. Ercik on adettir. İplikçik tabanında birkaç uzun tüy bulunmaktadır. Boyuncuk beş adettir. Kapsül silindirik, tepede hafifçe kavisli ve 10 dişlidir. Tohum soluk kahverengi, 0,5 mm çapında ve sivri kabarcıklıdır. Çiçek sapı ve çanak yapraklarda salgılı tüyler, salgısız tüylere göre daha fazladır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Çalılık, ormanlık alan ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle mart ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz kenarından 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde gevşek boynuzotu adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca boynuzlu anlamına gelir ve açık bir şekilde cinsin kapsül yapısına dikkat çekmektedir. Türkçe resmi adı olan boynuzotunun cinsin bilimsel adından türetildiği görülmektedir. Boynuzotu kavramı ayrıca damarsız bitkilere ait bir bölüm olan Anthocerotophyta için de kullanılır. Tür adı Antik Yunanca kısa petalli anlamına gelir ve bu bağlamda türün taç yapraklarının çanak yapraklardan kısa olmasına dikkat çekmektedir. Alttür adı ise bitki bilimci Paul Roeser‘a adanmıştır.
Fotoğrafları
