Cephalanthera rubra (Çam çiçeği)

derleyen:

Özet

Cephalanthera rubra (Çam çiçeği) genelde orman sınırlarında görülen ve yaz başında çiçek açan nadir bir orkidedir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Orchidaceae

Salepgiller

Cephalanthera

Çamçiçeği

Tanımı

Cephalanthera rubra (Çam çiçeği) genellikle 10 ila 60 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde ince, yapraksı ve üst bölümde havlıdır. Bunlar sürünücü bir rizomdan çıkarlar. Tabanda tüysüz olmakla birlikte üst bölümde yoğun biçimde kısa salgılı tüylerle kaplıdır. Yapraklar 3 ila 8 arası sayıda, yayılıcı, mızraksı ve 5 ila 14 cm uzunluğunda ve 1 ila 3 cm genişliğindedir. Çiçek durumu başak formunda, genellikle gevşek ve birkaç ya da en çok 20 adet çiçeklidir. Bırahte mızraksı, alttakiler yaprak benzeri ve genellikle yaprakları aşar durumdadır. Çiçekler 5 cm çapında, parlak gül ya da nadiren beyaz renklidir. Çiçek rengi ise toprağın yapısı ile ilgilidir. Çanak yapraklar yayılıcı, dikdörtgensi mızraksı ve 20 mm uzunluğundadır. Taç yaprak hafifçe daha kısa, kavisli ve mızraksıdır. Hypochile beyazımsıdır ve tabanda turuncu sarı leke vardır, epichile yumurtamsı mızraksı, ucu sivri, 15 mm uzunluğunda ve sarımsı kahverengi sorguçludur. Yumurtalık havlıdır.

Gözlem bilgileri

Avrupa’dan Orta Asya’ya kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Genellikle orman açıklıkları ile makilik alanlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Karamürsel ve Kartepe ilçelerinde gözlemlemek mümkündür. Gözlemlenen bölgelerde yalnız 1 ila 3 arası birey sayılabilmiştir ve bireyler birbirlerine uzak bir konumdadır.

Türkçe adı

Dilimizde çamçiçeği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca top başçıklı anlamına gelmektedir. Başçıkların küresel yapısına işaret eder. Başçık bitkilerde, erkek organın tepesinde bulunan ve polenleri bulunduran yapının adıdır. Tür adı ise Latince kırmızı anlamına gelir. Her ne kadar cinse bağlı kırmızı renkli başka türler de olsa, bitki ilk tanımlandığında cins içinde çiçeklerin rengi ile ayırt edilebilmesine işaret eder.

Bilgi

Bitki, Campanula persicifolia (zarif çıngırak) bitkisinin tozlayıcısı olan böcekleri kendine çekebilmek için adı geçen bitkinin görünümünü taklit etmektedir. İki bitkiyi aynı gün aynı yerde gözlemledik.

Fotoğrafları