Özet
Cephalanthera longifolia (Kuğu salebi) genelde ormanlık alanlarda görülen ve bahar ortasından yaz başına kadar çiçek açan bir orkide türüdür.
Hiyerarşi
Tanımı
Cephalanthera longifolia (Kuğu salebi) genellikle 20 ila 60 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde çok sayıda, yapraksı, dik ve tüysüzdür. Yapraklar koyu yeşil renkli, şeritsi-mızraksı yada mızraksı, yayılıcı, sıklıkla kavisli, uzun ve darca tepeye doğru gittikçe sivrilme eğilimindedir. Çiçek durumu gevşek olup 5 ila 20 arası sayıda çan biçiminde çiçek taşımaktadır. En alttaki bırahte yaprak benzeri iken en üstteki bırahte hayli küçüktür. Çiçekler beyaz renkli, 1 cm uzunluğunda, sarı kenarlı dudaklı ve genellikle günün en sıcak ve güneşin en parlak saatlerde açarlar. Çanak yapraklar mızraksı ve 14 ila 18 mm uzunluğundadır. Taç yapraklar yumurtamsı ve kısadır. Meyve kuru bir kapsüldür ve tohumlar toz halindedir. Bazı bireyler aklorofildir ve mantarlara bağlı olarak hayatlarını sürdürürler.
Gözlem bilgileri
Akdeniz havzası ile Avrupa’dan Japonya’ya kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Genellikle orman açıklıkları ile makilik alanlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Gebze, Kartepe ve İzmit’te gözlemlemek mümkündür. Gözlemlenen bölgelerde 1 ila 3 arası birey sayılabilmiştir ve bireyler birbirlerinden oldukça uzak bir konumdadır.
Türkçe adı
Dilimizde kuğu salebi adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca top başçıklı anlamına gelmektedir ve bu bağlamda başçıkların küresel yapısına işaret eder. Başçık bitkilerde, erkek organın tepesinde bulunan ve polenleri bulunduran yapının adıdır. Tür adı ise Latince uzun yapraklı anlamına gelir. Türün cinse bağlı diğer türlere göre gövde yapraklarının belirgin biçimde uzun olmasına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Helleborine foliis praelongis angustis, floribus candidis”tir.
Bilgi
Çiçek üzerinde normalde besin değeri az olan sarı renkli bir toz bulunur. Bu toza aldanarak çiçeğe konan böcek ağırlığı ile çiçeği aşağı doğru eğer ve böylece böceğin sırtına polliniadaki gerçek polenler bulanmış olur. Bitki bu hileli stratejisi ile tozlaşmayı sağlar.
Fotoğrafları
