Centaurium pulchellum (Pembe tukul)

derleyen:

Tanımı

3 ila 15 cm büyüyebilir. Tek gövdelidir. Gövde dalsız ya da üst bölümde çok dallı ve tüysüzdür. Taç pembe renkli, 0,5 cm genişliğinde, kaynaşık, beş loblu, tüp uzun ve dardır. Çanak neredeyse ayrı yapraklı, beş loblu ve belirgin biçimde taçtan daha kısadır. Ercik 5 adettir. Çiçekler tek ya da çift halindedir. Yapraklar karşılıklı, sapsız, alttakiler genellikle diğerlerinden daha küçüktür. Tabanda rozet görülmez. Yaprak ayası darca eliptik mızraksı ve 3 damarlıdır. Güneşsiz havalarda çiçekler açılmaz.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimler] Nemli çayırlar, yamaçlar ve tahrip edilmiş arazilerde görülür. Kandıra ilçesinde gözlemlenmiştir. Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde pembe tukul adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adını Sentor Chiron‘dan (Χείρων) almıştır. Antik çağ kaynaklarında üst tarafı insan alt tarafı at olan yaratıklara çok sayıda atıf vardır ve bunların en meşhuru Chiron’dur. Chiron, insanoğluna tıp tanrısı Aesculapius üzerinden şifalı bitkileri öğretmiş ayrıca Hercules’in zehirli oku ile alınan bir yarayı da peygamber çiçeği ile tadavi etmiştir. Homeros, ünlü Akalı savaşçı Akhilleus’un de hocası olan Chiron’u eczacılığın babası olarak niteler ve onun şifalı bitkileri kullandığını kaydeder. Plinius ise eczacılık ve botanik bilimlerinin Chiron’a atfedildiğini yazmaktadır. Plutarkhos, Hellas’ın Magnezya şehrinde yaşayanların eczacılık konusunda hünerli olmalarını, onların Chiron’un soyundan gelmeleri ile açıklar. Tür adı Latince küçük güzel anlamına gelir. Türün genel görünümüne işaret eder.

Fotoğrafları