
Acı süpürge
Anahtar kelimeler: İran-Turan elementi.
Dolaşım
Bitkiler › Papatya takımı › Papatyagiller › Peygamberçiçeği › Acı süpürge
Dağılımı
Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir.
Genel bilgiler
30 ila 70 cm büyüyebilir. Tabana doğru odunsu, birkaç gövdeli ve çok dallıdır. Yapraklar ağsı tüylü, alttakiler derin teleksi ve çiçeklenme zamanı kurur, ortadakiler az teleksi ve üsttekiler basittir. Çiçek başı tek ya da sıklıkla dalların ucunda iki adettir. Bunlar sıklıkla çiçeklenmeden sonra dökülürler. İnvolukrum 7 ila 9 mm uzunluğunda ve 3 ila 4 mm genişliğindedir. Filari uzantıları küçük, sıklıkla saman renginde ve büyük morumsu lekelidir. Çiçekler gül mor renkli, erselik çiçekler 4 ila 8 arası sayıdadır. Kapçık 3 ila 3,8 mm uzunluğundadır. Sorguç 0,5 ila 3,5 mm uzunluğunda ya da hiç görülmez.
Gözlem
Tahrip edilmiş araziler, çalılık ve yamaçlarda görülür. Körfez ve İzmit ilçelerinde gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Acı süpürge.
Çiçek zamanı
Haziran-Eylül ayları.
Yükseklik
200-1600 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Yunanca sentor (κένταυρος) kelimesinden gelmektedir ve adını Sentor Chiron’dan (Χείρων) almıştır. Antik çağ kaynaklarında üst tarafı insan alt tarafı at olan yaratıklara çok sayıda atıf vardır ve bunların en meşhuru Chiron’dur. Chiron, insanoğluna tıp tanrısı Aesculapius üzerinden şifalı bitkileri öğretmiş ayrıca Hercules’in zehirli oku ile alınan bir yarayı da peygamber çiçeği ile tadavi etmiştir. Homeros, ünlü Akalı savaşçı Akhilleus’un de hocası olan Chiron’u eczacılığın babası olarak niteler ve onun şifalı bitkileri kullandığını kaydeder. Plinius ise eczacılık ve botanik bilimlerinin Chiron’a atfedildiğini yazmaktadır. Plutarkhos, Hellas’ın Magnezya şehrinde yaşayanların eczacılık konusunda hünerli olmalarını, onların Chiron’un soyundan gelmeleri ile açıklar. Tür adı Latince “dallı” anlamına gelir. Bitkinin çok sayıda dal barındırmasına işaret eder. Özgün tanımda bu “ramis tenuibus longis virgatis” olarak belirtilmiştir.
Fotoğrafları















Literatür
Encyclopédie Méthodique, Botanique 1(2): 670. 1785. Lam.