Kötürüm
Anahtar kelimeler: Akdeniz elementi.
Dolaşım
Bitkiler › Papatya takımı › Papatyagiller › Peygamberçiçeği › Alakötürüm › Kötürüm
Dağılımı
Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir.
Genel bilgiler
5 ila 30 cm büyüyebilir. Gövde basit ya da tabandan itibaren dallıdır. Yapraklar hafifçe ağ benzeri yünlü ila belirgin tüylü, üçgensi lirimsidir. İnvolukrum 20 ila 40 mm uzunluğunda ve 15 ila 40 mm genişliğinde, yumurtamsı ila küreseldir. Filari uzantıları hayli değişkendir. Çiçekler gül pembe renkli ya da beyazımsıdır. Kapçık 4 ila 6 mm uzunluğundadır. Sorguç 8 ila 11 mm uzunluğundadır. Tırnak tabanda 4 ila 6 mm genişliğinde, her yüzünde 8 ila 12 arası kirpikli, genellikle 20 mm uzunluğunda, gövde kısa ya da uzatılmış ve daima kalındır.
Gözlem
Orman açıklıkları, çalılık ve kayalık yamaçlar görülür. Körfez ilçesinde gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Kötürüm.
Çiçek zamanı
Haziran-Temmuz ayları.
Yükseklik
0-1600 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Yunanca sentor (κένταυρος) kelimesinden gelmektedir ve adını Sentor Chiron’dan (Χείρων) almıştır. Antik çağ kaynaklarında üst tarafı insan alt tarafı at olan yaratıklara çok sayıda atıf vardır ve bunların en meşhuru Chiron’dur. Chiron, insanoğluna tıp tanrısı Aesculapius üzerinden şifalı bitkileri öğretmiş ayrıca Hercules’in zehirli oku ile alınan bir yarayı da peygamber çiçeği ile tadavi etmiştir. Homeros, ünlü Akalı savaşçı Akhilleus’un de hocası olan Chiron’u eczacılığın babası olarak niteler ve onun şifalı bitkileri kullandığını kaydeder. Plinius ise eczacılık ve botanik bilimlerinin Chiron’a atfedildiğini yazmaktadır. Plutarkhos, Hellas’ın Magnezya şehrinde yaşayanların eczacılık konusunda hünerli olmalarını, onların Chiron’un soyundan gelmeleri ile açıklar. Tür adı Latince “Jules Dumont d’Urville‘a” anlamına gelir. 23 Mayıs 1790 – 8 Mayıs 1842 tarihleri arasında yaşamış Fransız kaşif ve deniz subayı. Alttür adı ise Latince “dikenli” anlamına gelir.
Fotoğrafları
Literatür
Willdenowia 6(3): 491. 1972. Wagenitz