Bitkiler › Papatya takımı › Papatyagiller › Peygamberçiçeği › Gökbaş
Bazı kaynaklarda Cyanus depressus adı ile geçmektedir. 10 ila 60 cm büyüyebilir. Sıklıkla tabandan itibaren dallıdır. Yapraklar yünlü, düz ve mızraksı ya da alttakiler büyük terminal bölümlü loblu ve 2 ila 3 çift yanal lobludur. İnvolukrum 14 ila 18 mm uzunluğunda ve 8 ila 12 mm genişliğinde, oval ila kupa şekillidir. Filari uzantıları kahverengi ya da siyahımsı kenarlı ve 1,5 ila 2 mm uzunluğunda gümüşî dişlidir. Çiçekler C. cyanus‘a benzer ancak kenardaki çiçekler hafifçe daha kısadır ve daha geniş bölümlüdür. Kapçık 4,5 ila 5,5 mm uzunluğundadır. Sorguç 5 ila 8 mm uzunluğundadır.
Bitki doğal olarak batı Asya ve Kafkasya’da yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler]
Yol kenarı ve tarlalarda görülür. Gebze ilçesinde gözlemlenmiştir.
Dilimizde Gökbaş ve Acımık adları ile bilinmektedir.
Mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Yunanca sentor (κένταυρος) kelimesinden gelmektedir ve adını Sentor Chiron’dan (Χείρων) almıştır. Antik çağ kaynaklarında üst tarafı insan alt tarafı at olan yaratıklara çok sayıda atıf vardır ve bunların en meşhuru Chiron’dur. Chiron, insanoğluna tıp tanrısı Aesculapius üzerinden şifalı bitkileri öğretmiş ayrıca Hercules’in zehirli oku ile alınan bir yarayı da peygamber çiçeği ile tadavi etmiştir. Homeros, ünlü Akalı savaşçı Akhilleus’un de hocası olan Chiron’u eczacılığın babası olarak niteler ve onun şifalı bitkileri kullandığını kaydeder. Plinius ise eczacılık ve botanik bilimlerinin Chiron’a atfedildiğini yazmaktadır. Plutarkhos, Hellas’ın Magnezya şehrinde yaşayanların eczacılık konusunda hünerli olmalarını, onların Chiron’un soyundan gelmeleri ile açıklar. Tür adı Latince çökük anlamına gelir. Türün gövde yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “caule basi ramoso declinato” olarak belirtilmiştir.
Doğan, Hüseyin (2022). Centaurea depressa (Gökbaş) - Kocaeli Bitkileri. Erişim adresi: https://kocaelibitkileri.com/centaurea-depressa/ Erişim tarihi: 21 March 2023