Site icon Kocaeli Bitkileri

Celosia argentea (Horozibiği)

Celosia argentea

Celosia argentea; 04/11/2022; Bayındırlık; 108 m.; yol kenarı. © Hüseyin Doğan

Tanımı

30 ila 10 cm arasında boylanabilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde dik, yeşil ya da kırmızı renkli, çıplak ve sıklıkla dallıdır. Yapraklar yeşil renkli, sıklıkla kırmızı lekeli, yaprak sapı 1 ila 3 cm uzunluğunda, yaprak ayası lobsuz, yumurtamsı, mızraksı ya da neredeyse şeritsi, 8 ila 15 cm uzunluğunda ve 1 ila 6 cm genişliğinde, tabanda daralıcı ve uçta uzunca sipsivridir. Çiçek kurulu 3 ila 10 cm uzunluğunda, dalsız, yoğun silindirik ya da yumurtamsı başak halindedir. Çiçek tepalleri gümüşî ya da pembe renkli ve 3 damarlıdır. Torbacık 4 mm uzunluğundadır. Tohumlar pürüzsüz ve parlaktır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Afrika’da yayılış göstermektedir. Ancak günümüzde süs bitkisi olarak popülerdir ve yer yer kaçak olarak tahrip edilmiş arazilerde de görülmektedir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve tarlalarda görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Ayrıca şehir merkezindeki çiçekçilerde bir dizi kültivarı satışa sunulmaktadır. Ağustos ve kasım ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde horozibiği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca yanan anlamına gelir. Cinsin alevi andıran çiçek kuruluna işaret eder. TBL horozibiği adını Amaranthus cinsi için ayırmış ancak gerçek horozibiği budur. Tür adı Antik Yunanca gümüşî anlamına gelir. Türün tepallerinin gümüşî rengine işaret eder. Öte yandan türün tepal rengi rengi değişkendir, örneğin bizim fotoğraflarımızda tepaller pembe renklidir.

Gıda

Yapraklar ve genç sürgünler tüketilebilir. Besleyici bir sebze olarak kabul edilir. Çorba ve yahnilere eklenir. Tohumlarından mutfaklık yağ elde edilir.

Tıp

Çiçek ve tohumlar büzücü, kanama durdurucu, oftalmik ve parazit düşürücüdür. Kanlı dışkı, hemeroid, rahim kanaması, dizanteri ve ishal vakalarında başvurulur. Görme bulanıklığı, katarakt ve hipertansiyon tedavisinde kullanılır. Yaprakları iltihaplı yaralar ve deri döküntülerine uygulanır. Yılan ısırıklarına karşı panzehir etkisi vardır. Kökleri kolik, bel soğukluğu ve egzama hallerinde kullanılır.

Bilgi

Sabun elde edilir.

Fotoğrafları

Exit mobile version