Carthamus dentatus (Kına dikeni)

derleyen:

Özet

Carthamus dentatus (Kına dikeni) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Carthamus

Aspir

Tanımı

Carthamus dentatus (Kına dikeni) genellikle 20 ila 60 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde saman renginde tüylü ila örümcek ağı benzeri tüylüdür. Gövde yaprakları yünlü, grimsi yeşil renkli, 20 ila 60 mm uzunluğunda ve 2 ila 13 mm genişliğindedir. Çiçek başları sıkı ila gevşek küme halindedir. Dış filariler 2,5 ila 5 cm uzunluğunda, dik ila güçlü biçimde kıvrık, mor lekeli ve tepede saçaklıdır. Çiçekler mor ila pembe renklidir. Kapçık 4 mm uzunluğundadır. Sorguç kahverengimsidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Ortadoğu’da yayılış gösterir ancak günümüzde Avustralya kıtasına da yayılmıştır. [HaritaSinonimler] Tahrip edilmiş araziler, tarlalar ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1200 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde kına dikeni adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Arapça boya anlamına gelir. Çiçeklerinin tekstil sektöründe boya olarak kullanılmasına atıftır. Türkçe yaygın adı olan asfir ya da aspir Arapça sarı boya anlamına gelen usfur (عُصْفُر) kelimesinden muharreftir. Tür adı Latince dişli anlamına gelir ve açık bir şekilde yaprak kenarlarındaki diş benzeri çıkıntılara işaret eder. Ayrıca orta ve iç filarilerin de uçları dişlidir. Özgün tanımda bu “foliis lanceolato ovatis spinoso dentatis” olarak belirtilmiştir.

Fotoğrafları