Cardamine hirsuta (Kıllı kodim)

derleyen:

Özet

Cardamine hirsuta (Kıllı kodim) her türden habitat alanında görülen ve bahar aylarında çiçek açan istilacı potansiyeli yüksek bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Brassicales

Turp takımı

Brassicaceae

Turpgiller

Cardamine

Acıtere

Tanımı

Cardamine hirsuta (Kıllı kodim) genellikle 10 ila 30 cm kadar büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. İklim koşullarına bağlı olarak yılda iki kere döngüye girdiği görülmektedir. Bu döngüler bahar ve güz mevsimlerinde olur. Yine iklim koşullarına bağlı olarak tohumlar güz aylarında çimlenir, bitki kış boyunca yeşil kalarak baharda çiçek açar. Gövde, sap ve gövde yaprakları seyrek biçimde tüylüdür. Gövde dik, yükselici ya da yatık ve dalsız ya da tabana yakın yerlerden dallıdır. Genellikle tabanda rozet oluşturur, yapraklar hem dik gövdenin hem de rozetin birer parçası olurlar. Rozetteki yapraklar teleksi olarak 8 ila 15 arası yaprakçığa bölünür, bunlar sapa bağlanan kısa bir gövdeye sahiptirler. Bu yapraklar 3,5 ila 15 cm uzunluğundadır. Yaprakçıklar yuvarlak ya da yumurtamsı, pürüzsüz ya da dişli kenarlı olabilirler.

Gövde yaprakları da daha az olmak üzere yaprakçıklara bölünürler ve bu yapraklar rozetteki yapraklardan kısadır. Küçük beyaz çiçekler bırahte olmaksızın bir salkım halinde görülmektedir ve tohumların olgunlaşma sürecinde çiçek açmaya devam etmektedir. Çiçeklerin dört adet beyaz taç yaprağı vardır ve kaşıksı biçimlidirler. Dört ercik mevcuttur. Çiçeklerin altında dört adet dikdörtgensi çanak yaprak bulunmaktadır. Tohumlar mayıs ile eylül aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Meyve şeritsidir. Tohumlar açık kahverengidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Kuzey Afrika ve Avrasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde neredeyse dünyanın tamamına yayılmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Tahrip edilmiş araziler ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle mart ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde kıllı kodim adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca kakule anlamına gelir. Kakule, Zingiberaceae ailesine bağlı bir dizi bitkinin tohumuna verilen addır. Tohumların görünüm ve lezzet bakımından kakuleyi andırmalarına işaret eder. Tür adı Latince tüylü anlamına gelir ve açık bir şekilde türün belirgin biçimde tüylü olmasına dikkat çekmektedir.

Gıda

Yaprak ve çiçekleri çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Ayrıca yaprakları salatalara eklenmiştir.

Fotoğrafları