Özet
Capsicum annuum (Biber) yenilebilir meyveleri nedeniyle dünya çapında yetiştirilen ve sayısız kültivarı bulunan meşhur bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Capsicum annuum (Biber) genellikle 20 ila 80 cm büyüyebilen tek yıllık, çok yıllık ya da çalımsı bir bitkidir. Gövde dik, tüysüzce ve dallıdır. Yapraklar tek ya da çift halde, tüysüzce, uzun saplı, dikdörtgensi yumurtamsı ya da yumurtamsı mızraksı, 4 ila 13 cm uzunluğunda, 1,5 ila 4 cm genişliğinde, düz kenarlı ve tepede sipsivridir. Çiçek durumu tek çiçekli ya da birkaç çiçekten oluşan küme halindedir. Çanak kupamsı, dalgalı kenarlı, 2 ila 3 mm uzunluğunda, 3 mm genişliğinde ve dişleri hayli kısadır. Taç beyaz renkli, zaman zaman yeşilimsi ila morumsu lekeli ve 1 cm uzunluğundadır. Meyve biçim bakımından hayli değişken, 1 ila 25 cm uzunluğunda, genellikle kırmızı, zaman zaman turuncu, yeşil, sarı, mor ya da siyah renklidir. Tohumlar soluk sarı renkli, tablamsı ya da böbreksi ve 3 ila 5 mm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri
Doğal olarak Orta ve Güney Amerika’da yayılış göstermektedir ancak mutfak değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Bahçe, tarla ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve kasım ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adları
Dilimizde biber adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Latince kutu anlamına gelir. Cinsin meyve yapısına işaret eder. Tür adı Latince tek yıllık anlamına gelir. Türün yaşam döngüsüne işaret eder.
Gıda
Meyvesi C vitamini açısından hayli zengindir ve çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Bazı varyeteler oldukça acıdır ve bunlar çeşni amaçlı kullanılmaktadır. Ancak acı olmayan varyeteleri salata ve yemeklere eklenmektedir. Meyve kurutularak toz biber adlı baharat elde edilmektedir.
Tıp
Meyveleri düşük dozda alındığında hemoroit ve romatizma tedavi edici, antiseptik, terletici, sindirime yardımcı, salya yapıcı ve toniktir. Varisli damarlar, astım ve sindirim problemlerinin tedavisinde dahili olarak alınır. Haricen burkulma, çıbanlar, nevralji, plörezi tedavisinde kullanılır. Etkili bir deniz tutması önleyicisidir.
Dikkat
Gözle teması halinde ağrılı tahrişe neden olabilir.
Bilgi
Amerika yerlileri biberi düşmanlarına karşı kullanmıştır. Bugün de toplumsal olayları bastırmak amacıyla polis tarafından kullanılmaktadır. Kocaeli’de çiçekçilerde ve semt pazarlarında ilgi çekici meyvelere sahip kültivarları süs bitkisi olarak satılmaktadır.
Fotoğrafları
Bir yanıt yazın