Campanula latifolia (Kirpikli çıngırak)

Tanımı

1,2 metreye kadar büyüyebilir. Çiçekler çan biçimindedir. Çiçekler mavi, leylak ya da beyaz renkli olabilir. Gövde dalsız, dik ve kısa tüylüdür. Taban yaprakları saplı, geniş yumurtamsı, taban kalp şeklindedir. Üst yapraklar yumurtamsı ve mızraksı, sapsız, hafif tüylü ve kenarları tırtıklıdır. Çanak kaynaşık, beş loblu ve sonda yayıktır. Taç tüylüdür, beş koyu mor-mavi birleşik taç yaprak görülür. Tohumlar ağustos ve eylül arasında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Tam güneş ya da yarı gölgede yetişebilir. Düzenli neme ihtiyaç duyar. Güçlü bir bitkidir ve birçok koşulu tolere edebilir. Verimli ve drenajı iyi topraklarda kolaylıkla çimlenebilir. Serin, yarı gölge ve ormanlık alanlarda kolaylıkla yetişir ve yayılır. -15 dereceye kadar dayandığı rapor edilmiştir. Genellikle tohumları hibritleşmemektedir. Tohumlar bahar aylarında ekilir. Ekilmeden 3-4 hafta önce tohumların soğutulması çimlenme oranını yükseltir. 18 derecede 2 ila 4 hafta arasında çimlenirler. Ele gelir hale geldiklerinde fideler saksılara ayırılır. Donlardan sonra ilkbahar sonunda ya da yazın başında kalıcı yerlerine dikilirler. 5 ila 10 arası bitki ile gruplandırılmalıdır. Her bitki arasında 30 cm açıklık bırakılması önerilir.

Gıda

Genç sürgünler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Taban yaprakları tüketilebilir. C vitamini bakımından zengindir.

Etimoloji

Cins adı Latince küçük çan anlamına gelir. Cinsin taç yapısına işaret eder. Tür adı Latince geniş yapraklı anlamına gelir. Yaprak biçimine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Campanula maxima, foliis latissimis”tir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Orman açıklıkları, çalılıklar ve çayırlarda görülür. Başiskele ilçesinde gözlemlenmiştir. Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar. 500 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde kirpikli çıngırak adı ile bilinmektedir.

Tıp

Çiçeklerin kusturucu özelliği vardır.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.