Özet
Cachrys (Çarşambaotu) genellikle Akdeniz havzasına özgü sağlam yapılı ve çok yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Cachrys (Çarşambaotu) sağlam yapılı ve çok yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir. Gövde dik, sert ve çok dallıdır. Yapraklar derince kesiklidir. İnvolukrum ve involusel bileşik şemsiyede mevcuttur. Çanak yapraklar belirgin değildir. Çiçekler erselik ve genellikle sarı renklidir. Çanak kısa fakat belirgin beş dişlidir. Taç yapraklar ters yumurtamsı ve düz olup ucu kıvrıktır. Sitilopodyum kısadır. Perikarp gevrektir. Merikarp 5 adet kalın çizgilidir ve bunlar ibikli ya da sivilcelidir. Meyve yumurtamsı ila yarı küresel, biraz yanal olarak sıkıştırılmış ve geniş bir diskle çevrilidir. Yağ kanalları (vittae) sıkı, bol ve incedir. Maydanozgiller ailesinin genelinin aksine Cachrys cinsine bağlı türlerin geleneksel tıpta kullanımına nadiren rastlanır. Cinse bağlı Cachrys libanotis hakkında Dioscorides, “epilepsi, sarılık, fıtık, spazm, gut, cilt hastalıkları, göğüs hastalıkları, hemoroid, ödem, karın ağrısı, zehirli canlıların ısırması ve zührevi hastalıkların tedavisinde kullanıldığını, âdet söktürücü, görüşü iyileştirici, terletici, idrar söktürücü ve iltihap giderici olarak başvurulduğunu” yazmıştır. Cins güney Avrupa ve kuzey Afrika’ya özgüdür. [Harita, Sinonimler, Türler]
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca kozalak gibi anlamına gelir. Cinsin meyvelerinin belirgin biçimde kozalağı andırmasına işaret eder. Kelime Theophrastus tarafından fındık, kızılağaç, huş ağacı, gürgen vb. benzeri ağaçlarda görülen kedicikleri tanımlamak için kullanılmıştır. Diğer bir görüşe göre Antik Yunanca sıcak anlamına gelen bir kelimeden türetilmiş ve cinsin meyvelerinin gaz giderici özelliğine işaret etmektedir.
